Dağ sporlarıyla ilgilendiğim için dağların sağlık dışında ülkelerin ekonomilerine katkısından sizlerle biraz bilgiler paylaşayım. İsviçre’ye ve dağlarına, bir dağ oteli sahibi olarak farklı bir bakış açısında yaklaşacağım. Türkiye’de tatile gideceğiz denirken akla deniz ve sahil geliyor. İsviçre’de ise farklı bir anlayış var.  Şimdi 4 bin 58 metre yüksekliği ile Süphan ve 2 bin 150 metre yüksekliğiyle Nemrut dağlarına tırmanışın ardından 5 bin 137 metre yüksekliğe sahip Türkiye’nin en yüksek dağı olan Ağrı dağı tırmanışı yapacağız. Dağlar her yerde aynı da dağları turizme kazandırmak ondan gelir elde etmek ise ayrı bir beceri istiyor. Bahsettiğim dağlara ilgi duyan birçok sporcu var fakat yeterli tesis, güvenlik endişesi ve gerekli donanıma sahip sağlık ve kurtarma ekibi olmadığı için gelecek olanlar vazgeçiyorlar. Oysa dağ turizmin sahil turizminden daha kazançlıdır.

8 milyon nüfusa sahip olan İsviçre, 41.285 km²’lik küçük bir alan kaplamasına rağmen hayat standartları oldukça gelişmiş bir ülke olarak kabul edilmesine karşın kendine has kültürünü ve geleneklerini şekillendiren oldukça eski bir tarihe sahiptir. Alplerin eteklerinde yer almasından dolayı doğal güzellikleri ile her yıl çok sayıda ziyaretçiye ev sahipliği yapıyor. Dağ tatili yapmak isteyenler tarafından da sıklıkla tercih edilirken, Federal İstatistik Ofisi (BFS) yıllık turizm geliri 18 milyar doların aştığını, GSMH yüzde 4’e yakın bir bölümünü turizm gelirleri oluşturduğunu açıkladı.  İsviçre kaliteli turistlere ev sahipliği yaptığı gibi salgın öncesi rakamlara göre yıllık 18 milyar harcama yapıyor. 662 bin yatak kapasitesine sahip olan İsviçre, 40 milyon konaklamanın ağırlıklı bölümünü dağ turizminden almaktadır.  Türkiye bu konuda büyük bir potansiyele sahip olmasına rağmen maalesef İsviçre kadar olamadı. Türkiye 10 günlük Ağrı dağı tırmanış programını kişi başına, Araba, Rehber, Çadır, Mat Katır,

Termal girişleri, Aşçı, Dağdaki yemekler, İçecekler, İzin ücretleri, İshakpaşa türü ören yerlerine  giriş ücretleri ve Oteller kahvaltılı dahil kişi başına 9 bin TL bedelle pazarlarken aynı turu İsviçre sırf konaklama rehber ve ikram gibi hizmetlerle 4-5 bin frank gibi bir karşılık alıyor. Önce altyapı hazırlanmalı daha sonra doğal güzelliklerimizi ve dağlarımızı tanıtılmalı ve pazarlanması yapılmalıdır. Antalya’ya gelen turistin Ağrı dağı ve çevresine katkısı olmuyor. Bunun için doğu illeri birlikte hareket ederek tanıtım için çalışma yapmalı ve Kültür ve Turizm Bakanlığından bu konuda destek istemelidir.

Dağ turizmine ilgi duyanlar geldikleri ülkelerin kültürlerine de ilgili oluyor. Yemek lezzetinden, Anadolu kültürüne, folklorumuza kadar birçok zenginliğimizi öğreniyor insanımızla hem hal oluyor. Ülkemize ve halkımıza dönük önyargılı yaklaşımlardan vazgeçiyor.  Dolayısıyla ülkesine olumlu düşüncelerle dönüyor. Bir ülkenin tanıtımı için çok önemli bir fırsattır. Türkiye dağları tırmanma, kayak ve diğer alternatif dağ sporları için zengin potansiyele sahiptir. 3 bin metrenin üzerinde birkaç yüz doruk bulunmaktadır. Batı Anadolu’da Uludağ (Bursa), Köroğlu (Bolu) ve Ilgaz (Kastamonu)ve Batı Toroslar da Beydağları (Antalya); Orta Anadolu’da Aladağlar (Niğde) Demirkazık, Direktaş, Kızılkaya, Alaca ve diğer dorukları ile ülkemiz dağcılığının arenası durumundadır. Ayrıca, Bolkarlar (Ulukışla), Hasan Dağı (Aksaray) ve Erciyes (Kayseri) bu bölgenin diğer önemli dağlarıdır. Doğu Karadeniz dağları yeşil manzaraları nedeniyle dağcılar ve yürüyüşçüler tarafından çokça gidilen yerlerdir. En önemlileri Kaçkar dağlarındaki (Rize - Artvin) Kaçkar, Verçenik ve Altıparmak zirveleridir. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da Munzur ve Keşiş (Erzincan), Türkiye’nin en güzel buzullarının bulunduğu Cilo (Hakkari), Van Gölü kıyısındaki Nemrut, Süphan ve Ağrı dağları en önemli doruklardır.

Dünya turizminin yüzde 20’si (yıllık 70 - 80 milyar doları) dağ turizminden oluşmaktadır. Temiz hava ve mekanlar, serinlik, vahşi doğa ve topografya, manzara çeşitliliği, yerel halk ve kültürler, sağlık, spesifik sportif etkinlikler dağların başlıca turizm etkinliklerini oluşturuyor. Türkiye bu potansiyelden hakkına düşen payı almalıdır. Yakup Aydın ağabeyimle bize hayırlı tırmanışlar…