İsviçre özel iş hukukunda iş sözleşmesini fesh etme özgürlüğü ilkesi hem işveren hemde isçi için geçerlidir. Yani iş sözleşmesinin feshi için özel bir sebep gerekmemektedir. Bu çok serbest sistemin dengelenmesi için İsviçre hukuku belirli sebepleri suiistimali (geçersiz) olarak nitelemiştir. Buna rağmen hatırlatılması gerekir ki, suiistimali sebepler bile feshi geçersiz kılmaz veyahut feshin iptali hakkı vermez. Suiistimali sebepler ile yapılan feshin sonucu ancak işverenin ödemesi gereken ek bir tazminat olabilir (en fazla 6 aylık maaşa kadar). İsviçre kanunları şu sebepleri suiistimali olarak saymaktadır:
İşçinin şahsi sıfatları yüzünden yapılan fesh (din, köken vs. gibi sıfatlar)
İşçi yasal haklarını kullandığı için yapılan fesh (mesela baş örtü takma hakkı)
İşçinin iş kontratından doğan haklarını talep etmekteyken yapılan fesh veyahut
İşçi haklarını kullanılmasını engellemek için yapılan fesh (mesela ikramiye ödenmemesi için)
Kanuni yükümlülüğünü yerine getirmekte olan işçiye yapılan fesh (askerlik vs.)
İşçinin bir sendikaya (Unia gibi) üye veya seçilmiş işçi temsilcisi olması yüzünden yapılan fesh
Suiistimali olarak toplu işten çıkarma
İsviçre federal mahkemesi kanunda sayılmamış olan daha farklı sebepleride tanımaktadır (işçiye fesh esnasında yapılan muamele vs. gibi).
İşten çıkarılan işçi tazminat talep etmek istiyorsa, fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren (yani çıkış ele geçtikten itibaren) feshin süresi içerisinde (Kündigungsfrist) yazılı olarak itiraz etmesi şarttır. Bu itirazın ilerde kanıtlanabilmesi için iadeli taahhütlü gönderilip ve bir kopyasını muhafaza etmek gereklidir. Taraflar işçinin itirazı sonrası iş sözleşmesinin uzatılma konusunda uzlaşamazsa, çıkış verilen taraf, iş sözleşmesi sona geldiği günden itibaren 180 gün içeresinde dava açması gerekir, aksi taktirde tazminat hakkını kaybeder. İşçi, feshin suiistimali bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Çoğu zaman mağdurlar suiistimali sebepleri ispat edemediklerinden haklarını almakta zorlanmaktadırlar. Onun için bütün kanıtları (emailler gibi) saklamak gereklidir.
Başınıza böyle bir durum gelecek olursa sigortanız varsa (Rechtsschutzversicherung) sigortaya, sendikaya üyeyseniz sendika görevlilerine veya bir avukata en kısa zamanda başvurmanızı tavsiye ederiz.

Av. Abdullah Karakök ve av. Atakan Özçelebi
www.hak.ch