Bosna, Osmanlı‘nın yadigarı…

Bosna, yakın tarihin acı hatırası… Bosna, kahvenin diyarı… Bosna, gönlümüzün sultanı. Değerli okurlar, iki hafta önce Bosna’daydım. Eğer aranızda gidip görmeyen varsa mutlaka görülmesi, gezilmesi  gereken bir ülke Bosna. Bosna Hersek’in başkenti olan Saraybosna aynı zamanda ülkenin en büyük şehri. Saraybosna’nın Osmanlı tarafından fethi ise 1463 yılına dayanıyor. Saraybosna II. Mehmed tarafından 1463 yılında fethedilmiş. 1878 tarihine kadar Osmanlı hakimiyetinde kalan Saraybosna imzalanan Berlin Anlaşması’yla Avusturya-Macaristan yönetimine bırakılmış. Bosna tarihinin en önemli dönüm noktalarından biri de; 1914 yılında 1. Dünya Savaşının başlamasına neden olan olayda Avusturya Veliahtı Arşıdük Franz Ferdinand’ın Bosnalı bir Sırp tarafından Saraybosna’da bulunan Latin Köprüsü’nde suikaste uğrayarak öldürülmesidir.

Saraybosna ve Bosna Hersek ile ilgili son yıllardaki en önemli olay ise tabi ki 1992 yılında çıkan Bosna Savaşı (katliamı) ve Bosnalı Müslümanların yaşadıklarıdır. 1992 yılında Bosna Hersek’in bağımsızlığını ilan etmesinin ardından aynı yıl Bosna Savaşı başlamıştır. Aslında yaşananlara savaş demek yanlış olur çünkü yaşananlar savaştan daha çok katliam olarak nitelendirildi yıllarca. 3 yıl boyunca büyük üzüntülerin yaşanmasına neden olan Bosna Savaşı her ne kadar Avrupa’nın göbeğinde yaşansa da, binlerce masum insan katledilse de kimsenin sesi çıkmamış ve Bosnalılar kaderleri ile baş başa bırakılmış. Tüm dünyanın gözleri önünde 3 sene boyunca çok büyük acılar yaşanmış Bosna’da.

Katliam sonrasında 14 aralık 1995 te Paris’te imzalanan Dayton Anlaşması ile bu günkü Bosna Hersek devleti kurulmuş. Avrupa’nın göbeğinde yıllar boyunca büyük zulme uğrayan Bosnalılar zor geçen yılların ardından yavaş yavaş toparlanmaya başlamış durumdalar. Saraybosna sahip olduğu Osmanlı mirası ile birçok gezilecek yere sahip. Şehirde bulunan önemli tüm gezi noktaları ise birbirine hemen yürüme mesafesinde ve bu yüzden şehri gezerken çok fazla zorlanmadan kısa sürede tüm önemli yerleri gezip görebilirsiniz. Eski Şehir olarak adlandıran bölge eski Osmanlı yerleşiminin ve Saraybosna’daki gezilecek yerlerin merkezini oluşturuyor. Ayrıca Travnik, Mostar, Balagaj Tekkesi ve Türk Köyü’de mutlaka görülmesi gereken yerler arasında. Gelelim en güzel konulardan birine Saraybosna’da da Balkanlarda birçok yerde olduğu gibi Türk mutfağından birçok örnek bulmak mümkün. Ünlü Boşnak Böreği, köfte, dolma, sarma, şiş kebaplar, sac … kısacası Saraybosna’da kendinizi Türkiye’de hissedebileceğiniz birçok yemek bulmak mümkün.

Özellikle merkezde bulunan Baş Çarşı’da birçok börekçi ve köfteci bulunuyor. Bunlar dışında yine çarşıda bulunan kafelerde Bosna Kahvesi içebilirsiniz. Kahvenin adının Bosna Kahvesi olduğuna bakmayın kahvenin Türk Kahvesi’nden farkı yok ama sunum ve kalite gerçekten mükemmel. Bu Osmanlı yadigarı ülkeyi geride bırakarak İsviçreye dönerken aklımda üç şey kaldı. Bosna Kahvesi, Bosna Böreği ve Bosna Savaşında şehit edilen müslümanların beyaz mezar taşları...