AVRUPA ülkeleri en geç bu ay sonunda koronavirüse karşı aşı onayının çıkmasını bekliyor. Ocak ayında ise aşıya başlamayı planlıyor. Bunun için son hazırlıklar tamamlanıyor. Almanya’da aşı merkezleri en geç aralık ayı ortasında hazır olacak. Tüm dünyada insanlar koronavirüs korkusunun ve önlemlerin bir an önce son bulması için sabırsızlanıyor. Üç aşı adayı ise onay bekliyor. Bu üç şirketin geliştirdiği aşılar ne kadar etkili ve güvenli?

Başında Prof. Uğur Şahin’in bulunduğu Mainz kentindeki BioNTech şirketinin Amerikan Pfizer ilaç şirketiyle geliştirdiği aşı ile yine bir Amerikan şirketi olan Moderna’nın aşısı benzerlik arz ediyor. İkisi de mRNA teknolojisine dayanıyor. Aşı insan hücrelerine koronavirüs proteinlerinin genlerini ürettiriyor. Bu genler vücutta bağışıklık sistemini harekete geçirip koronavirüse karşı antikorlar üretmesini sağlıyor.

ETKİLERİ OLDUKÇA YÜKSEK

İki aşı da klinik deneylerde yüksek bir etki sağladı. İkisinin etkisi de şirketlerin kendi açıklamasına göre yüzde 90 ile 95 arasında. İngiliz Oxford Üniversitesi’ne bağlı AstraZeneca’nın geliştirdiği aşının etkisi ise yüzde 70. Günümüzde kullanılan grip aşılarının etkisinin yüzde 68 olduğu göz önünde tutulursa, koronavirüse karşı üç aşı adayının etkisi de oldukça yüksek görünüyor.

FARKLAR VAR

Bu üç aşı adayının arasında farklar var. Bir önemli fark Moderna klinik testleri daha çok 65 yaş üzeri, kronik hastalıkları, kalp rahatsızlıkları, şeker hastası, kilolu insanlarda yaptı. Etkisi yüzde 94.

Şirketin açıklamalarına göre bu testlerde bir güvenlik sorunu yaşanmadı. Yan etkiler üzerine en detaylı bilgiler de Moderna tarafından listelendi. Yan etki olarak, daha çok aşı yapılan yerde acıma, kızarıklık, kısa süreli baş veya eklem ağrısı görülüyor. Bu tür yan etkiler yüzde 10’nun altında.

NAKLİYAT ZOR

BioNTech Pfizer kendi aşısının yüzde 95 etkili olduğunu açıkladı. Ancak BioNTech Pfizer aşısının nakliyatı zor. Eksi 70 derecede taşınması gerekiyor. Kuru buzda paketlenmiş aşılar 30 gün dayanabiliyor. Normal buzdolabı sıcaklığında ise 5 gün saklanabiliyor. Nakliyat sorunu nedeniyle bu iki şirket yıl sonuna kadar 100 milyon aşı dozunu 50 milyona düşürdü.