Proje kapsamında ilk etapta THY’nin jet yakıt ihtiyacı karşılanacak. Ardından ürünler dünyaya ihraç edilecek

KAAN ZENGİNLİ

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Boğaziçi Üniversitesi ile hayata geçirdiği “INDEPENDENT” projesinin detayları ortaya çıktı. Yosunun işlenerek; jet yakıtı, hayvan gübresi ve gıda takviyesi gibi ürünlere dönüştürülmesini amaçlayan projeyi, araştırmadan sorumlu rektör yardımcısı Gürkan Kumbaroğlu’ndan dinledik. Kurulan tesiste yıllık 1.200 tonluk ıslak ‘alg’ (yosun) kütlesinin işleneceğini söyleyen Kumbaroğlu; projenin Türkiye ekonomisine ve cari açığa ciddi katkı sağlayacağını ifade etti. Üretiminde “sıfır karbon emisyonu” olması nedeniyle bunun dünyada bir ilk olduğunu belirten Kumbaroğlu “Üniversite olarak Avrupa Birliği’nden iki proje için mali destek alındı. Bunlardan biri ‘yaşam bilimleri’ alanında diğeri ise mevcut proje olan ‘biyorafineri’ alanında oldu. 10 milyon avroluk bir destek ile projemiz hayata geçti. Teknoloji ve Sanayi Bakanlığı ile ortak yürüyen bir iş bu. Bu proje ‘karbon negatif’ temelinde ele alındı. Detayı ise şöyle; bilindiği üzere yosunlar karbondioksit ile besleniyor. Biz de bu yosunları üretirken, kullandığımız enerjiyi santrallerimizde yer alan rüzgâr enerjisinden sağladık. Kısacası üretim tarafından itibaren karbon tüketimi sıfıra indi. Bu hâliyle bu proje dünyada bir ilk” dedi.

Üretim sahasında kurulan 80 metreküplük açık havuz ve 30 metreküplük kapalı üretim reaktörlerinde ‘alg’ler yetiştirilecek

İLK MÜŞTERİ THY
Üretilen malzemenin 13 kalemde kullanılacağını dile getiren Kumbaroğlu “En büyük pazarı jet yakıtı... EPDK kurallarına göre motorine yüzde 0,05 oranında biyodizel karıştırılması mümkün. Ancak bu hava araçlarında yüzde 50’yi buluyor. Yani emisyon açısından en sorunlu sektör havacılık. Bu emisyon salgınını önlemek adına, bizim ürettiğimiz biyoyakıt kritik önem taşıyor. Boeing, 2030 yılına kadar tamamen biyoyakıt tüketimine geçmeyi planlıyor. Bu da bu ürünlerin tüketimi açısından önemli bir gösterge. İlk olarak THY ile çalışmaya başlanacak. Sertifikasyon sürecimiz 5 ay sürecek. Ardından biyoyakıtımızı piyasaya süreceğiz” diye konuştu

ÖZEL SEKTÖRDEN TALEP
Tesisin şimdilik çok büyük bir kapasitesi bulunmadığını kaydeden Kumbaroğlu “Ancak ürettiği teknoloji çok önemli boyutta. Bu tesisi büyütmek adına özel sektör ile çalışılacak. Konuyla ilgili görüşmeler de başladı. Özel sektörden yatırım talebi var. Tesisi büyütmemizin ardından, üretim daha da artacak. İç pazarda THY gibi oyuncuların ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra bu yakıtın yurt dışına satılması planlanıyor. Kısacası ihraç edilecek” açıklamasında bulundu.

FOSİL YAKITLARIN ALTERNATİFİ OLACAK
Independent Projesi ile Türkiye’nin temel cari açık kalemi enerji başta olmak üzere, sağlık, gıda, tarım, hayvancılık ve çevre sektörlerinde, biyoekonomi odaklı modele dayanan bir üretim sistemi hedefleniyor. Proje kapsamında fosil kaynaklara bağlı olmadan, tamamen alg (yosun) tabanlı doğal kaynakların işlenebilmesi için, İstanbul Mikroyosun Biyoteknolojileri Araştırma ve Geliştirme Birimi çatısı altında, biyorafineri sistemi tasarlandı. Üretim sahasında kurulan 80 metreküplük açık havuz ve 30 metreküplük kapalı üretim reaktörlerinde ‘alg’ler yetiştirilecek. Bu enerji ile de gıda takviyesi ürünleri, hayvan yemi, organik biyogübre ve biyoyakıtlar geliştirilecek.

BİR GÜNDE 1,5 TRİLYOL DOLAR
Dünya petrol arzı günlük 98 milyon varil civarında seyrediyor. Bunun yaklaşık yüzde 20'si yakıt olarak kullanılıyor. Bu da her gün 1,5 trilyon dolarlık bir pazar hacmi demek... Dünyada fosil yakıt kullanımının yüksek emisyon ve küresel ısınma sebebiyle azalacağı, çevreci enerji talebinin de artacağı dikkate alınınca; yosundan yakıt projesi büyük önem taşıyor. Projenin cari açığa ilk etapta 1-3 milyar dolarlık katkı sunması bekleniyor.