Strazburg’da toplanan AP Sivil Özgürlükler Komitesi, kamuoyunda ‘fren mekanizması’ olarak bilinen ve AB’nin vize serbestisi tanıdığı ülkelere, aşırı düzensiz göç, mesnetsiz sığınma talebi, geri kabul sisteminde AB ile işbirliğinde aksama durumlarında tekrar vize uygulamasına tabi tutmayı öngören yönetmeliği değiştirerek kabul etti.
Buna göre, üye ülkeler, Avrupa Komisyonu’nu vizelerin 6 ay süreliğine tekrar yürürlüğe girmesi için daha kolay bilgilendirip talepte bulunabilecek. Üye ülkelerin Komisyon’dan vize serbestisinin askıya alınması için talebi daha hızlı bir prosedürle mümkün olacağı gibi, Komisyon kendi inisiyatifiyle de bu kararı verebilecek.
Fren mekanizması devreye sokulabilecek
Vize serbestisinin askıya alınmasıyla ilgili raporu hazırlayan Avrupa Halk Partisi Grubu (EPP) üyesi İspanyol parlamenter Agustin Diaz de Mera, “İnsan hakları ve göçleri dikkate alırsak esnek ve aynı zamanda sağlam bir yönetmeliğe ihtiyacımız var. Bu nedenle Parlamento, vize serbestisi uygulanan ülkelere insan haklarına saygı duyulduğunu göstermek için farklı uygulamalar teklif ediyor” diye konuştu.
Avrupa Komisyonu, mayıs ayında vize serbestisinin askıya alınması amacıyla Parlamento’ya tavsiye kararları sunmuştu. Parlamento, bu kararları değerlendirerek eklemelerde bulundu. Özellikle yoğun göç ve sığınma talebi halinde üye ülkelerin karşılaşabilecekleri “İç güvenlik ve kamu düzeninin tehdit altında kalması” durumlarında da ‘fren mekanizmasının’ devreye sokulabileceği Komite tarafından yönetmeliğe eklendi. Bu durumlarda Avrupa Polis Teşkilatı Europol ve üye ülkelerin raporları belirleyici olacak.
Askıya alınma kararını Avrupa Komisyonu uygulamaya sokacak
Vize serbestisinin askıya alınması kararını Avrupa Komisyonu uygulamaya sokacak fakat AP ve AB Konseyi’ne karşı sorumlu olacak ve kararlar müzakere halinde verilecek. Yine olası bir ‘yeniden vize uygulanması’ durumunda bahse konu ülkedeki insan hakları ve sosyal durum da göz önünde bulundurulacak.
Vize serbestisinin askıya alınması mekanizması İngiltere ve İrlanda’yı kapsamayacak.