Sosyal sigorta ödemelerinde yenilikler

Emine Sarıaslan BERN-Emeklilik (AHV /AVS) ve malulen emeklilik (IV/AI) zam yaşlılık sigortası, ikinci ve üçüncü kasa, aile yardımı ve benzeri sosyal sigortalar kapsamında yapılan ödemelerde yeni düzenleme yapıldı. AHV/AVS'de Ocak ayından itibaren emekli maaşlarına zam yapıldı. En düşük emekli aylığı bin 170 frank, en yüksek emekli aylığı 2 bin 340 frank olarak belirlendi. Evli emeklilere ödenen aylık yeni düzenlemeye göre 3 bin 510 frank. Yardıma muhtaçlık tazminatı arttı Bu yardım günlük yaşamını sürdürebilmek için yardıma ihtiyaç duyan emeklilere ödenmekte. Bu ödeme otomatik olarak yapılmadığı için, başvurunun ikamet edilen kantondaki IV /AI müdürlüğüne yapılması gerekiyor. Yardıma çok ihtiyacı olan emeklilere, en düşük emekli aylığının yüzde  80'ni ödeniyor. Bu da 936 franka tekabül ediyor. Orta derecede yardıma ihtiyacı olan emeklilere en düşük emekli aylığının yarısı 585 frank ve en az yardıma ihtiyaç duyan emeklilere ise en düşük emekli aylığının yüzde 20'si 234 frank ödeniyor. Asgari emekli primi Aynı şekilde, çalışmayan ve serbest iş yapıp yılda 9 bin 400 frankın altında geliri olan kişilerin ödediği emekli primine de zam yapıldı.  Yeni uygulamada asgari prim 480 frank, azami prim miktar ise  asgari primin 50 kat fazlası 24 bin frank olarak belirlendi. İsviçre'de oturan ve çalışan her şahıs sigortalı. Eğer kişi çalışıyorsa 17 yaşını tamamladıktan sonra, çalışmıyorsa 20 yaşını tamamladıktan sonra prim ödeme zorunluluğu başlar. Prim ödeme zorunluluğu emekli yaşına kadar sürer. Çalışmayan kişiler, prim tutarının tümünü kendisi karşılamalı. Sosyal yardım alanların primi, sosyal yardım veren kurum tarafından ödenir. Emeklilik yaşı bayanlarda 64, erkeklerde ise 65 olarak belirlenmişti. Malulen emeklilik ve ek yardım En düşük aylık (tam emeklilik) bin 170 frank, en yüksek emekli maaşı ise 2 bin 340 frank olarak belirlendi. Malulen emekli olup 20 yaşının altında olan ve doğum özürlülüğünden dolayı hastanede tedavi gören kişinin tedavi parasının yüzde 80'nini IV/AI (Malulen Emekli Sandığı), yüzde 20'sini ise kişinin ikamet ettiği kanton üstlenmekte. Bu yardımın alınabilmesi için tedavinin, hastalık sigorta yasası kapsamında tanınan bir hastanede yapılması gerekmekte. Ayrıca malulen emekli olan kişiler yardıma muhtaçlık tazminatını alma hakkına sahip. Yardıma çok ihtiyacı olan kişilere bin 872 Frank, orta derecede yardıma ihtiyacı olanlara bin 170 Frank ve en az yardıma ihtiyacı olanlara ise 468 Frank ödenmekte. İkinci kasa mesleki emeklilik Yeni belirlemeye göre,  çalışarak yılda en az 21.060 frank kazanan her şahıs mesleki emeklilik sigortasına kayıt yaptırmak zorunda. Yeni belirlemeyle serbest iş sahibi kişilerde (ziraat alanında çalışanlar hariç) aile yardımı almaya hak kazandı. Bütün serbest iş sahipleri yasaya tabi kılındı. Bu yardımdan yararlanabilmek için Aile Yardım Kasası'na kayıt yaptırılması gerekiyor. Üçüncü kasa (3a) olarak adlandırılan özel sigortalar için öngörülen azami vergi indirimi artırıldı. İkinci kasada (mesleki emeklilik sigortası) sigortalı olan kişi için belirlenen miktar 6 bin 739 frank (önceden 6 bin 682 frank). İkinci kasada kayıtlı olmayan kişiler ise 33 bin 696 frank (önceden 33.408 frank) vergiden düşürebiliyor.