Dünyanın en eski ve köklü tur operatörlerinden Thomas Cook iflas etti. İflas nedenlerinden bazıları, tüm dünyada çok büyümesi, yayılması, birçok ülkede otel zincirleri satın alması, gayrimenkul ve ipotek değerlerinin düşmesi, çok personel calıştırması. En önemli nedenlerinden biri de, aynı kalitede, aynı ürünleri satan diğer tur operatörleriyle büyük rekabete girerek, fiyat ve kar marjını düşürmesi, böylece piyasada en ucuz tur operatörü olma çabasını gütmesidir. Ancak Thomas Cook bu hamleleriyle sabit masraflarını karşılayamayacak duruma düştü ve iflas etti.
İsviçre’de Thomas Cook seyahatlerini satın alan yolcuların mali zararını kim, nasil karşılayacak?
Thomas Cook’un seyahat güvence sigortası KAERA AG Almanya’da bulunmakta ve sigortanın tazminat üst limiti 110 Milyon Avrodur. Thomas Cook’ un iflasından mağdur olan yolcuların zararı 110 milyon Avrodan çok daha fazla olduğundan, hicbir mağdur yolcu ödedigi miktarın tamamını alamayacak.
Bu durumdan ders alarak, kendimizi ileride nasıl korumamız gerekir?
İsviçre seyahat güvence sigortalarında (Reisegarantieversicherung), yolcu mağduriyeti durumunda tazminat üst limiti yok, merkezi İsviçre’ de bulunmayan tur operatörlerinin seyahat paketleri alındığında, mağdur yolcular ödedikleri seyahat paketi ücretinin, Thomas Cook örneğinde olduğu gibi, tamamını alamayabiliyorlar, çünkü bu sigortalarda üst limit bulunabiliyor. Aşağıda isimleri yer alan İsviçre seyahat güvence sigortasına sahip tur operatörlerinden seyahat paketi alındığında, tur operatörünün iflası durumunda, yolcunun ödediği ücret bu sigortalar tarafından kendilerine geri ödenir veya seyahatlari, ek bir ücret ödemeden tamamlandırılır, yolcular mağdur olmaz.
İSVİÇRE SEYAHAT GÜVENCE SİGORTALARI
Garantiefonds der Schweizer Reisebranche
Swiss Travel Security
TPA- Travel Professionals Association
FAIR- Reisegarant
Yolcu mağduriyetini önlemek için, özellikle internette mevcut, yukarıda isimleri belirtilen, İsviçre’de kayıtlı seyahat güvence sigortalarından birine üye olmayan tur operatörlerinin seyahat paketlerini almamakta yarar var. Ciddi olmayan ve hiçbir güvencesi bulunmayan seyahat şirketleri, gerçek dışı fiyatlarla yolcuları kandırıp internette seyahat satmaktadırlar. Günlük hayatta maalesef vatandaşlarımızın bu ucuz, gerçek dışı fiyatlara aldanıp, bu seyahatleri satın aldıklarının ve mağdur olduklarının sayısız örneği var. Bunlardan uzak durmak, seyahat rezervasyonlarında, İsviçre’de 1996 yılında kurulmuş, «Türk-İsviçre Seyahat Acenteleri Birliği -TISAB» çatı kuruluşunun üye acentelerine danışmak önem teşkil eder. www.tisab.ch . Yukarıda da belirtildiği üzere, İsviçre’de yerleşik ve yukarıda adları geçen İsviçre seyahat güvence sigortası üyesi olan tur operatörlerinin seyahat paketleri alındığında mağduriyet yaşanmaz. İsviçre paket tur kanununun (Pauschalreisegesetz) 18. maddesine göre, paket tur satan tur operatörleri veya tur operatörlerinin paketlerini satan seyahat acenteleri, iflas durumuna karşı yukarıda belirtilen seyahat güvence sigortasını yapmak zorundadırlar. Ancak İsviçre’de bu kontrol mekanizması halen tam olarak yürürlükte değildir.
Şayet bir seyahat acentesinde, Thomas Cook gibi bir tur operatörünün paketini satın almışsanız ve faturanızda tur operatörünün adı verilmişse, hukuken seyahat acentesi aracı konumundadır, sorumlu muhatabınız tur operatörünün kendisidir, aracı seyahat acentesi değildir. Bu durumuda tur operatörünün yukarıdaki sigortalardan birine sahip olmasi mağduriyetten korur.
Seyahat acentesi faturada tur operatörünün adını vermemişse veya ucak, otel ve transferi kendisi ayarlıyorsa, yani kendisi bir paket tur oluşturuyorsa, kanunen sorumlu kendisidir. Bu durumda bu acentenin yukarıdaki sigortalardan birini yapmiş olduğundan emin olmak gerekir. İflas durumunda sigorta, mağduriyeti karşılar.
Şayet acenteden veya tur operatöründen paket tur değil de, sadece ucak veya otel alınmışsa, seyahat güvence sigortası mağduriyeti karşılamaz. Bu durum icin tüketicinin kendisinin, mağduriyeti karşılayacak ayrı bir seyahat sigortasi yapması tavsiye edilir (Leistungsträger-Insolvenzversicherung). Bu sigortayı TISAB acentelerinden veya paket seyahat alınan acentelerden de yaptırabilirsiniz.
Ayrıca, seyahatlerde aşağıdaki risklere karşı da seyahat iptal sigortası (Reiseannullierungs- und Assistance Versicherung) yaptırabilirsiniz:
Seyahatten evvel veya seyahat esnasında ölüm, kaza, hastalık, savaş, terör, doğal afetler, evdeki mülke zarar, işsizlik, beklenmedik işe başlama durumu, tatilde hastalık masraflarının üstlenmesi, yakınlarının veya iş yerinde vekilin ölüm, hastalık, kaza durumlarından dolayı seyahat iptali gibi.
Özetle, yukarıdaki bilgiler çerçevesinde, iyice araştırarak ve uzmanlara danışarak, en ucuz değil, en güvenceli seyahati seçmekle, hem maddi, hem de manevi zarardan korunmak mümkündür.