Rusya’ya uygulanan yaptırımlar Avrupa’yı daha fazla etkiledi

Rusya ile Ukrayna arasındaki “NATO üyeliği” gerginliği neticesinde 24 Şubat’ta başlayan Rus işgalinin ardından uygulanan yaptırımların sayısı on binleri buldu. Bu müeyyidelerle birlikte Putin’i ekonomik olarak zora sokacağını hesaplayan Batılı ülkeler, bu yolla Putin’e diz çöktürmeyi hedeflediler.  Rusya’nın birçok bölgesindeki halkın Batılı ülkelerin paniklediği kadar olaylardan etkilendiğini söylemek doğru olmaz. Anlayacağınız Rus halkının Ukrayna savaşı veya Batının yaptırım uygulamaları umurlarında bile değil.
 
Rus ekonomisinin yapısal özellikleri, kendi kendine yetme üzerine kurulu bir savaş ekonomisinin uzun bir süre direnç gösterebilecek durumdadır. Rusya ekonomik olarak, uzun soluklu bir savaşa hazırlıklı olan nadir ülkelerdendir. Anlaşılan kendilerini Rusya uzmanı diye tanıtanlar, Rusya’nın birçok özelliğini atlamışlar. Rusya’ya karşı uygulanan ambargoların Rus halkına etkisini bilmem, lakin yaptırım uygulayan ülkelerde etkileri artık yavaş yavaş kendisini hissettirmeye başladı. Temel ihtiyaç maddelerinin fiyatları artarken çok sayıda insan işini kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğunu görüyoruz. Komşularımıza ve bize yaptırımların neye mal olduğunu bir bakalım.
 
İsviçre'de da yıllık enflasyon, yakıt ve kira fiyatlarındaki artışın da etkisiyle mayısta yüzde 2,9'a çıkarak 2008'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. İsviçre İstatistik Enstitüsü’ne (BFS) göre, ülkede yıllık bazda nisanda yüzde 2,5 olan TÜFE, Mayıs’ta yüzde 2,9'a çıkarak Eylül 2008'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Beklenti, enflasyonun Mayıs’ta yüzde 2,6'ya çıkması yönündeydi. Ülkede TÜFE, aylık bazda ise yüzde 0,7 yükseldi.
 
Almanya'da ise enflasyon, Mayıs ayında yıllık bazda yüzde 7,9'a ulaşarak 1990'da iki Almanya'nın birleşmesinden bu yana en yüksek seviyesine erişti. Avrupa'nın en büyük nüfusuna sahip Almanya'da tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (tarım ÜFE), Nisan’da yüzde 39,9 artarak 1961'den bu yana 2 aydır art arda en yüksek yıllık artışı kaydetti.
 
Fransa Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü (INSEE) verilerine göre, ülkede enflasyon Mayıs’ta yıllık bazda yüzde 5,2'ye ulaştığı, enflasyondaki artış 1985 yılından bu yana en yüksek seviyeye çıkarken, en büyük artış yüzde 27,8 ile enerji fiyatlarında kaydedildiğini duyurdu. Fransa’nın rakamlarının düşük olduğuna bakmayı.  Enerji konusunda Rusya’ya diğer ülkeler kadar bağımlı olmayan Fransa’yı nükleer santrallerden elde ettiği enerji şimdilik idare ediyor.
 
İtalya'da Nisan’da yüzde 6 olan yıllık enflasyon, petrol ve gıda fiyatlarındaki artışın etkisiyle Mayıs’ta yüzde 6,8'e çıkarak Kasım 1990 yılından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. İtalya Ulusal İstatistik Enstitüsü (ISTAT), Mayıs ayı enflasyonuna ilişkin nihai verileri açıkladı. Buna göre, ülkede Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), aylık bazda yüzde 0,8 arttı, yıllık bazda da yüzde 6,8'e ulaştı.
 
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'ne (FAO) göre, küresel gıda fiyatları, Rusya-Ukrayna savaşından bu yana en yüksek seviyelerine ulaştığını açıkladı.
Avrupa'da başta un ve ayçiçeği yağı olmak üzere temel gıda ürünlerinde yaşanan fiyat artışları ve bazı ürünlerdeki tedarik sıkıntısı tüketiciler için endişe kaynağı olmaya devam ederken, Avrupa'da gıda enflasyonunun bu yaz zirve yapması öngörülüyor. Ukrayna ve Rusya, dünyadaki toplam buğday ihracatının yüzde 30'unu, mısırın yüzde 19'unu, ayçiçeğin ise yüzde 80'ini karşılıyor. Bunun dünya ülkeleri üzerinde ciddi etkisi olduğunu her gün marketlerde yaptığımız alışverişlerde yaşıyoruz.  
 
Euro Bölgesi'nde savaşla ivmelenen enerji ve gıda fiyatları, enflasyonu mayısta yüzde 8,1 ile 1997 yılından bu yana en yüksek seviyeye çıkarırken, bu oranın Avrupa Merkez Bankası (ECB) tarafından belirlenen hedefin 4 katından fazla olması dikkati çekti. Artan enerji, gaz ve akaryakıt fiyatları nedeniyle zor durumda olan Avrupalı tüketiciler, temel gıdalardan yağ ve unda tedarik sıkıntısının yanı sıra ciddi oranda artan fiyatlarla da karşı karşıya kaldı
Dünya Bankası ortalama enerji fiyatlarının bu yıl yüzde 50 artacağı öngörüsünde bulunurken, bunun 1970'lerden bu yana en büyük artış olacağı belirtiliyor. Uzmanlar, bu durumu "Yaşanmakta olan şeyi, ucuza üretme yeteneğinin ortadan kalktığı ve ekonominin gerildiği 1970'ler tarzı bir ekonomik şok" olarak tanımlıyor.
 
Rakamlar ortada, Rusya’ya yıldırım hızıyla yaptırım uygulayan ABD ve İngiltere gibi ülkeler Rusya’yı cezalandıracağız derken Avrupalı ülkeleri cezalandırdığını unutmayalım. İşin ilginç olan yanı ise müeyyide için meydan okuyan ABD ve İngiltere savaşın bitmesini istemeyen taraf olmakla birlikte bu iki ülkenin müttefik dediği Avrupalı ülkelerinde istikrarını da bozarak bir taşla birkaç kuş vurdu. Sözde yaptırım uygulayarak Rus halkını sokağa dökerek Putin’i devirmeyi hedefleyenler yakında kendi halkı tarafında devrilecek bir durum ortaya çıkabilir. ABD ve yangazlarına güvenerek taraf olunmayacağını Türkiye olarak biliyoruz da, inşallah muhalefet partilerimiz de anlarlar.