İsviçre'de her geçen yıl ırkçılık rakamlarında yükseliş yaşanıyor. Özellikle göçmenlere karşı günlük hayattaki ayrımcılıklar kayıtlarda bile yer almıyor. Avrupa ülkeleri, topraklarındaki yabancıların uyum sağlamaları için yarım asırdan sonra projeler yapmaya başladılar da, kendi halkının, ülkenin kalkınmasına emek verenlerle yaşama konusunda hiçbir proje hazırlamaları dikkat çekiyor. Aslında bunun zamanının geldiği ve geçmekte olduğu hiç kimsenin aklına gelmiyor. İsviçreliler, artık kendi dillerinden olmayan yabancı soyadlı insanlarla beraber yaşamaya alışmalıdır.
İsviçre'de ün yapmış çok sayıda Türk lokantası olmasına rağmen maalesef işletmelerimiz, bu restoranlara Türk ismi bile veremiyor. Türk kökenli işletmeler, İtalyan'mış gibi isimler kullanıyorlar. Türk işletmelerini farklı bir isim alma mecburiyetine bırakan iş hayatındaki ırkçılığın ta kendisidir. Türk isimlerine olan ırkçı yaklaşımdan kaynaklandığının bariz örneğidir.
Ülkedeki ırkçılığı vardığı boyutu tarif eden İsviçre'deki Ayrımcılık ve Irkçılıkla Mücadele Komisyonu (ERK) Başkanı Prof. Dr. George Kreis, “İsviçre kökenli değilseniz, göçmen veya siyah tenliyseniz, iş ve ev ararken muhakkak ayrımcılığa veya ırkçılığa maruz kalıyorsunuz. Eğer Avrupalı bir soyadınız yoksa çıraklık eğitimine bile kabul edilmeniz zorlaşıyor. Göçmenler bu yüzden tipik İsviçreli soyadları almaya zorlanıyorlar” diyor.
İsviçre'deki ırkçılığı önlemek üzere tasarlanmış yasalarda sadece kamusal alanda ırkçılığa ve ayrımcılığa karşı düzenlemiş hükümler var ve de bunlar, kamusal alanda olan ırkçılık ve ayrımcılık cezalandırılıyor. Fakat günlük hayatın büyük bölümünü kapsayan özel hukuk alanlarında birey, ırkçılık ve ayrımcılığa karşı tamamen savunmasız kalıyor.
İsviçreli olmayanlar veya ten renkleri farklı olan kişiler iş ararken veya ev ararken ırkçılık ve ayrımcılık mağduru oluyorlar. İşverenler, bir İtalyan'ı sadece İtalyan olduğu için diğer millere tercih edilebiliyor. Yabancı kökenli gençlerin çıraklık eğitimi alabilmek için herhangi bir yere başvurduklarında sadece soyadları dolayısıyla, ırkçı nedenlerle reddedildikleri bilinen bir gerçek. Budan dolayı da soyadı, insan kişiliğinin bir parçası olmasına rağmen iş bulmak, toplumda kabul görmek ve ırkçılığa uğramamak için gençlerden öz soyadlarını bırakanlar bile var.
Yukarıda bahsettiğimiz ırkçılıklar, ne istatistiklere yansıyor ne de federal düzeyde dillendiriliyor. Soyadından dolayı çıraklık eğitimim yeri bulamayan bir genç, kimi kime şikayet etsin! Federal Irkçılıkla Mücadele Komisyonu'nun (EKR) yıllık ırkçılık raporuna yansıyan ırkçı ayrımcılık vaka sayıları sıralanırken yabancı düşmanlığı, siyahlara karşı ırkçılık ve Müslüman düşmanlığı geliyor. Rapora göre çok sayıda mağdur en çok ırkçılıkla karşılaştığı alanların başında kamusal alanlarda, yetkililerle ve polisle temas sırasında ve internet ortamında karşılaştığı belirtiliyor. İş yerinde ırkçı ayrımcılığa uğradığını bildiren mağdurların sayısı yüz gibi komik bir rakamla kayıtlara geçmiş. Okullarda başını örten Müslümanlara yapılan baskılar rakamlara bile yansımadı. Koşuları tarafından şikayet edilen ve dışlanan yabancı komşuların uğradıkları baskıların esamesi bile okunmuyor.
İsviçre Federal Göç Devlet Sekreterliği'nin (SEM) verilerine göre İsviçre'nin toplam 8,5 milyon olan nüfusunun 2,1 milyonunu yani yüzde 25'ini yabancı uyruklu vatandaşlar oluşturuyor. İsviçre'de yaklaşık 140 milletten insan yaşamaktadır. Her 5 kişiden birinin İsviçre pasaportu yoktur. Ayrıca, günümüzde her üç evlilikten biri iki ulusludur. Nüfusun yaklaşık yüzde 70'i İsviçre Almancası, yaklaşık yüzde 20'si Fransızca ve yüzde 7'si İtalyanca konuşur. Romanca ise sadece Graubünden kantonunun belirli yerlerinde konuşulur. Böle bir ülkede ırkçılığın olmasının temelinde Almanya'da ve Fransa gibi ülkelerdeki ırkçı yükselişin bir göstergesidir. İsviçre'de ırkçılıkla ilgili herhangi bir olumsuzlukla karşılaştığınızda mutlaka Eidgenössischen Kommission gegen Rassismus (EKR) kurumuna bildirerek bu olayı kayıt altına aldırın.