Özellikle perakende ve havacılık sektöründe çalışanların maaşlarına yapılacak zam oranları dikkat çekiyor. Ancak bazı sektörlerde anlaşmazlıklar devam ediyor.
Perakende Sektöründe Maaş Zammı Planları
Migros
İsviçre’nin en büyük perakende zincirlerinden Migros, çalışan maaşlarına %1 ila %1,3 oranında zam yapacağını duyurdu. Bu artış, tam zamanlı çalışanlar için aylık en az 50 İsviçre Frangı ek maaş anlamına geliyor. Ticaret Birliği (Kaufmännischer Verband), düşük gelirli çalışanlar için daha yüksek zam oranı beklediklerini ifade etse de, kararı olumlu bulduklarını belirtti.
Denner
Migros’un yan kuruluşu olan Denner, maaşlara %1,1 oranında zam yapacağını açıkladı. Ayrıca, asgari ücreti artırarak vasıfsız çalışanlar için maaşları 4400’den 4450 İsviçre Frangı’na yükseltecek. Dört yıllık mesleki eğitim almış çalışanlar için bu rakam 4800’den 4850 İsviçre Frangı’na çıkacak. Denner ayrıca annelik iznini bir hafta daha uzatarak 19 haftaya çıkarmayı planlıyor.
Coop
Perakende devi Coop, çalışan maaşlarına en az %1 oranında zam yapacağını duyurdu. Ancak sosyal ortaklar, bu oranı yetersiz bularak karara onay vermedi.
Ikea
Mobilya perakendecisi Ikea, asgari ücreti %7,5 artırarak 4000’den 4300 İsviçre Frangı’na yükseltecek. Bu karar, düşük gelirli çalışanlar için önemli bir iyileştirme olarak görülüyor.
Havacılık ve Ulaşımda Durum
Swiss
Havayolu şirketi Swiss, yer hizmetleri personelinin maaşlarında %2 oranında artış yapacağını açıkladı. Ancak sektör genelinde maaş artışları konusunda farklı görüşmeler sürüyor. Örneğin, Swissport’un maaş zammına ilişkin görüşmeleri henüz sonuçlanmadı; bir sonraki toplantı 22 Kasım’da yapılacak.
SBB (İsviçre Federal Demiryolları)
SBB, sendikalarla devam eden müzakerelerde maaş artışlarına ilişkin bir anlaşmaya varamadı. İlk teklifin yetersiz bulunmasının ardından, görüşmeler önümüzdeki hafta yeniden başlayacak.
Sağlık ve İnşaat Sektöründe Anlaşmazlıklar
Sağlık sektöründe, Aarau ve Baden kanton hastaneleri çalışanlarına herhangi bir maaş artışı yapılmayacağı açıklandı. Hastane yönetimleri, bu kararı mali durumlarını gerekçe göstererek savunurken, çalışan temsilcileri kararı eleştirdi.
Ahşap inşaat sektöründe ise Holzbau Schweiz, 2025 yılı için üyelerine %1,5 oranında maaş artışı tavsiyesinde bulundu.
Genel Ekonomik Durum ve Talepler
UBS tarafından yapılan bir ankete göre, sendikalar bazı sektörlerde %5’e varan maaş artışları talep ediyor. Ancak işverenlerin planladığı ortalama maaş artışı %1,4 seviyesinde kalıyor. Özellikle enflasyon etkilerinin dikkate alındığı bu dönemde, çalışan memnuniyeti için zam oranlarının artırılması gerektiği belirtiliyor.
Sonuç
2025 yılı, İsviçre’de maaş artışları bakımından hareketli bir yıl olacak gibi görünüyor. Ancak sektörel farklılıklar ve sendikalarla işverenler arasındaki pazarlık süreçleri bu sürecin zorlu olabileceğini gösteriyor. İşçilerin talepleriyle işverenlerin planları arasındaki dengeyi sağlamak, ekonominin ve çalışan memnuniyetinin sürdürülebilirliği için kritik önem taşıyor.