„Parlez-vous français?“ „Sprechen Sie Deutsch?“ „Parla Italiano?“
İster iş arayın, ister eğitim görmek isteyin, fark etmez: Bu konuda en önemli koşul, bölgede konuşulan resmi dili biliyor olmanız1. Eğer Almanca konuşulan bölgede yaşıyorsanız, yüksek Almancayla başlayınız ki, böylelikle ilerde İsviçre Almancasını anlamaya hatta konuşmaya bir temel oluşturmus olunuz. Yardımcı işçi (Hilsfarbeit) olarak dili biraz anlamanız ve konuşmanız yeterli olabilir. Ama daha kalifiyeli bir iş için çok daha iyi derecede dil bilmeniz gerekir. Meslekde eğitim yapmak ya da yüksek öğrenim görmek için zor makaleleri okuyup anlayabilmeniz hatta yazabilmeniz gerekir. Ulaşmak istediğiniz hedefe göre, belki de bildiğinizden daha üst seviyede dil bilmeniz gerekir. Bu sebepden dolayı, hedefinize ulaşabilmeniz için hangi dil kursuna gitmeniz gerekir, bilgi edininiz.
Ayrıca dilin önemi, sadece iş ya da eğitim alanından ibaret degil. Dil bilgisi hayatın baska alanlarında da çok önemli: Komşularla sohbet edebilme, çocuklarınızın öğretmeniyle ya da doktorunuzla konuşabilme, bazı formların doldurulması konusunda, resmi makamlarla ilişkilerde vs. Eğer bir kaç yıl sonra iş ara-mak isterseniz ya da iş bulmanız gerekirse, dili daha önce öğrenmiş olduğunuzdan dolayı, ilk adımı çokdan atmış oldunuz!
Dil kurslarıyla ilgili bilgileri internetten bulabilirsiniz.2 Dil kurslarıyla ilgili bilgileri Meslek Danışman-lığı'ndan da öğrenebilirsiniz. Meslek Danışmanlığı ile ilgili bilgileri de bu bildirinin en son sayfasında bulabilirsiniz.
İş aramada bazı kolaylıklar
İş arama durumunda dil bilginiz dşında gördügünüz eğitim, mesleki deneyim ve oturma izninizin rolü büyükdür. İsviçre'nin ekonomik durumuna göre, eğer İsviçre'de daha önce hiç çalışmadıysanız, iş bulmanız zor olabilir. Bu yüzden İsviçre'de iş deneyimi kazanmak için her fırsatı değerlendiriniz. Yaptığınız bir staj ya da çalıştığınız işyeri sizin eğitiminizin altında bir seviyede olabilir. Ama ilerde aynı firmada daha iyi bir iş bulabilirsiniz. Ya da alacağınız iyi bir iş karnesinden dolayı, daha sonra bir başka iş aradığınızda iş bulma şansınız artacakdır. Gönüllü yapılan işler de burada iş deneyimi kazanmada, iş sırasında insan tanımada ve ilerde iş bulma konusunda yardımı olabilecek olanaklardır. Akrabalarınıza, arkadaşlarınıza ve tanıdıklarınıza iş aradığınızı söyleyiniz. Ayrıca bölgesel İşbulma Kurumu3 da, iş bulmanıza yardımcı olabilir
Yabancı Diplomaların Tanınması
Geldiğiniz ülkede eğitiminizi tamamlayıp bir diploma, tasdikname ya da sertifika aldınız mı? Bu diplomayı değerlendirtip, diplomanın İsviçre'deki „değerini“ öğrenebilirsiniz. Eğer bu „eğitimi düzenlenmiş“ (Reglementierten Beruf), bilinen bir meslek diplomasıysa, mesleğin İsviçre'de geçerli olabilmesi için ,diplomanın tanınması gerekir. „Eğitimi düzenlenmemiş“ (nicht reglementierten Beruf) diplomalar için, Federal İletişim Dairesi, Isviçre'de çalısabilmeniz için bu daireden bir „Seviye Onayı” almanızı öneriyor. İşe basvuran kişinin o iş dalında diplomaya sahip olmasının ya da olmamasının dikkate alınması, işverene ve o dönemdeki iş piyasasına bağlıdır. Seviye Onayı BBT'den alınacak bir onaydır. Diplomanız sınıflandırılarak İsviçre eğitim sistemine kaydolur. Bu takdirde okullar, gelecekdeki işverenleriniz ve diğer makamlar diplomanızla ilgili gerekli bilgileri eğitim sisteminden öğrenebilir. Öte yandan,özellikle Isviçre'de meslek deneyiminiz olmadığından dolayı, ne yazik ki diplomanızın tanınması ya da „Seviye Onayı”, mesleğinizde iş bulmanızı garantilemez. Ama bu yolda atılmış önemli bir adımdır. Belki burada elinizdeki yabancı diplomanızın üstüne bir eğitim yapıp, Isviçre diploması elde edebilirsiniz.
Federal İletişim Dairesine başvurabilirsiniz.4 Buradan ne tür bir girişimde bulunabileceğinizi öğrenebilirsiniz.
İsviçre'de Eğitim ve Mesleki Eğitim Sistemi
İsviçre'de belli bir mesleğe giden yol, gelmis olduğunuz ülkeden çok daha farlı bir yol olabilir. Burada mesleğin küçük bir bölümü için ortaokula, daha sonra da üniversiteye gitmek gerekiyor. Çoğu İsviçreli genç meslek öğrenimine zorunlu okul döneminden sonra başlar. Mesleği üç dört yıl içerisinde bir işyerinde stajyer olarak öğrenir. Ama aynı zamanda okula devam ederek, okulda teori öğrenir. Zorunlu eğitim döneminden sonra Isviçre'de öğrenilebilecek yaklaşık 250 meslek dalı vardır. Bu mesleki temel eğitimden sonra her meslek dalında gidilebilecek kurslar ve eğitim olanakları vardır. İsviçre'de hangi eğitim yolu sizi mesleğinize götürür, öğrenin. Böylelikle hangi eğitim olanaklarına sahipsiniz ya da hangi meslek dalında iş arayabilirsiniz öğrenin. „Okuldan Sonra“ adlı kitapçık, İsviçre eğitim sistemiyle ilgili size genel bir bakış açısı sağlar. Bu kitapçık bir çok dile çevrildi. Kitapçığa, Meslek Danışmanlığı bürolarında bakabilir ya da ödünç alabilirsiniz.
Yetişkinler İçin Meslek
Yetişkinler için bir meslek öğrenme ve bu mesleği bitirmek için çeşitli olanaklar vardır. Meslek Danışmanlığı bürolarından bilgi alabilirsiniz.
Meslekde Eğitime ya da Baska Bir meslekde Eğitime Devam Etmek İçin Parasal Kaynak Sağlanması
Eğer bir eğitime ya da kendi mesleğinizde eğitime devam etmek istiyorsanız, bu eğitimi nasıl ödeyeceğiniz konusunda düşünmeniz gerekir! İsviçre'de eğitim görenlerin çoğu, ailelerinden parasal destek görür ya da eğitimlerinin yanı sıra bir işde çalısarak eğitim masraflarını kendileri karşılar. Çok özel koşullarda burs alma olasılığı vardır.
Meslek Danışmanlığı'nın Öneri ve Teklifleri
Meslek Danışmanlığı bürolarına, eğer İsviçre'de eğitim yolları konusunda ya da İsviçre'de mesleki geleceğiniz hakkında iyice düşündükten sonra basvurmalısınız. Meslek Danışmanlığı bürolarında eğitim ve meslekler konusunda bilgi bulabilirsiniz.Bu bürolarda ayrıca infotek de bulunur. İnfotek kütüphane gibi çalışır. Oraya, çalışma saatleri içinde randevu almadan gidip, çeşitli meslekler ve eğitim koşulları hakkında bilgi edinip, gerekirse bu bilgiyle ilgili malzemeleri ödünç alabilirsiniz. İnfotekde farklı konularda yazılı metinler ve bildiriler de bulunur. Örneğin: Danışma bürolarının bölgenizdeki adresleri. Bu bilgiler, bölgede konuşulan dilde yazılmıstır. Sadece belli bilgiler farklı dillere çevrilmistir!
Eğer infotekde yalnızbaşına istediğiniz bilgilere ulaşamıyorsanız, bir uzman kişi tarafindan size bilgi verilmesi için görüşme talebinde bulunabilirsiniz (randevu için, şahsen infoteke ya da telefon açarak basvurunuz). Bu görüşme bölgede konuşulan dilde yapılır (diğer diller için sorunuz). Mesleki Danışmanlık size iş bulmanızda yardımcı olan bir kurum değildir. Ama danışmanlıkda uzman bir kişiyle mesleki olanaklarınızı görüşüp, yeni fikirlerinizi tartışabilir ya da bu uzman kişiyle size uygun bir işin ya da eğitimin planlarını yapabilirsiniz.
İsviçre'de iş ya da eğitime giden yola girmek, sizden çok sabır ve sebat bekler!
Size bu yolda başarılar dileriz.
İnternette dil kursları:
Deutsch: www.berufsberatung.ch/weiterbildung
Français: www.orientation.ch/perfectionnement
Italiano: www.orientamento.ch/perfezionamento
İsviçre'nin Almanca konuşulan bölgesinde:
Regionales Arbeitsvermittlungszentrum (RAV);
İsviçre'nin Fransızca konuşulan bölgesinde:
Office régional de placement (ORP); www.espace-emploi.ch
İsviçre'nin İtalyanca konuşulan bölgesinde:
Ufficio regionale di collocamento (URC); www.area-lavoro.ch
Her kantonda en az bir Meslek Danışmanlığı bürosu vardır. Adreslerini okuldan, belediyeden ya da aşağıdaki internet adresinden öğrenebilirsiniz:
Deutsch: www.adressen.sdbb.ch
Français: www.adresses.csfo.ch
Italiano: www.indirizzi.csfo.ch