BERN- Seçim Sonuçları: İşte Dört Ana Konunun Neticeleri
1. Otoyol Genişletme Önerisi
İsviçre halkı, otoyol genişletme planını reddetti. Genişletmeye yönelik destek, bazı bölgelerde yüksek olsa da genel oy dağılımında kabul görmedi.
2. Kira Düzenlemesi: Alt Kiralama
Alt kiralama hakkındaki düzenleme, seçmenler tarafından kabul edilmedi. Özellikle büyük şehirlerde yoğun bir dirençle karşılaştı.
3. Kira Düzenlemesi: Kendi İhtiyaçları İçin Kullanım
İkinci kira düzenlemesi de halktan yeterli desteği alamadı ve reddedildi. Bu düzenleme, kırsal bölgelerde kısmen daha fazla destek gördü.
4. Sağlık Hizmetlerinin Tek Elden Finansmanı (EFAS)
Oylamanın tek kabul edilen önerisi, sağlık hizmetlerinin tek elden finansmanı oldu. Bu teklif, halkın çoğunluğu tarafından kabul edildi. Özellikle kırsal ve dağlık bölgelerden güçlü destek aldı.
İsviçre’de Halk Oylamasının İlginç Sonuçları
Sonbahar Halk Oylamasında Öne Çıkan Belediyeler ve Rakamlar
İsviçre’de yılın son halk oylamasında dört ana konu masaya yatırıldı. Otoyol genişletme planı, iki farklı kira düzenlemesi önerisi ve sağlık hizmetlerinin tek elden finansmanı halkın oyuna sunuldu. Seçmenler otoyol genişletme ve kira düzenlemesi önerilerini reddederken, sağlık hizmetlerinin tek elden finansmanı önerisi kabul edildi.
Ancak bu sonuçlardan öte, dikkatler belediyelerin oylama süreçlerindeki farklılıklara çevrildi. Bazı belediyeler sonuçları olağanüstü hızla açıkladı, bazıları ise oldukça yavaş davrandı. İşte bu oylamaya damga vuran belediyeler ve rakamlarla İsviçre genelinden öne çıkanlar:
En Hızlı Belediyeler
Oylama sonuçlarını açıklamada en hızlı davranan belediyeler her zamanki gibi Aargau Kantonu’ndan çıktı. Normal şartlarda oy verme işlemi 12.00’de sona ererken, sonuçların bu saatten önce açıklanmaması gerekiyor. Ancak bazı Aargau belediyeleri bu kurala uymayarak sonuçlarını erken paylaştı.
Kasım oylamasında “en hızlı belediyeler” ödülü Bergdietikon ve Staffelbach’a gitti. Bu iki belediye, nihai sonuçlarını sabah saat 11.00’de açıkladı.
En Yavaş Belediyeler
Halk oylamasının en yavaş sonuçlarını açıklayan ise Bern Kantonu oldu. Bern-Mittelland İdari Bölgesi, oylama sonuçlarını ancak 16.47’de duyurdu. Bu durum, Bern’e yönelik “ağır hareket eden kanton” önyargısını bir kez daha doğruladı.
En Uç Sonuçlar
Otoyol Genişletme Önerisi
• En Yüksek Kabul Oranı: Buseno (Graubünden)
Buseno’da otoyol genişletme önerisi %87 oranında destek gördü. 30 seçmenden 26’sı “evet” oyu verdi.
• En Yüksek Red Oranı: Bister (Valais)
Bister’de ise bu öneri %83 oranında reddedildi. 18 seçmenden 15’i “hayır” dedi.
Kira Düzenlemesi: Alt Kiralama
• En Yüksek Kabul Oranı: Buseno (Graubünden)
Buseno’da seçmenlerin %86’sı (29 kişiden 25’i) alt kiralama düzenlemesini destekledi.
• En Yüksek Red Oranı: Lausanne (Vaud)
Lausanne’da yalnızca %19,7 oranında destek buldu.
Kira Düzenlemesi: Kendi İhtiyaçları İçin Kullanım
• En Yüksek Kabul Oranı: Yine Buseno. Burada 29 seçmenden 25’i (%86) “evet” dedi.
• En Yüksek Red Oranı: Rebévelier (Bern)
Bu düzenleme Rebévelier’de %89 oranında reddedildi. 19 seçmenden 17’si “hayır” dedi.
Sağlık Hizmetleri Finansmanı (EFAS)
• En Yüksek Kabul Oranı: Furna (Graubünden)
Sağlık hizmetlerinin tek elden finansmanı önerisi Furna’da %80 destek buldu. 32 seçmenden 25’i “evet” dedi.
• En Yüksek Red Oranı: Mauraz (Vaud)
Mauraz’da seçmenlerin %83’ü (24 kişiden 20’si) öneriyi reddetti.
En Dikkatsiz Belediyeler
Oy kullanırken hata yapmak herkesin başına gelebilir, ancak Bosco/Gurin (Ticino) sakinleri bu konuda oldukça dikkatsizdi. Atılan oyların %20’si (20 oydan 4’ü) geçersiz sayıldı.
En Yoğun Katılım Sağlayan Belediyeler
Katılım oranında ise Saas-Grund (Valais) öne çıktı. Burada seçmenlerin %76’sı (566 kişi) sandığa gitti. Bu yüksek katılım, Haziran ayında yaşanan şiddetli yağışlar ve toprak kaymalarının ardından bölgede çevre ve iklim konularının ön plana çıkmasıyla ilişkilendirildi. İlginçtir ki, bu yüksek katılıma rağmen Saas-Grund sakinleri iklim yasasına %77 oranında “hayır” oyu verdi.
En Düşük Katılım:
Katılımın en düşük olduğu belediye ise Campo (Ticino) oldu. Burada seçmenlerin sadece %19’u (13 kişi) sandığa gitti.
İsviçre’nin farklı kantonlarında farklı dinamiklerin etkili olduğu bu halk oylaması, sadece alınan sonuçlarla değil, süreçte yaşanan detaylarla da dikkat çekti. Belediyelerin hızından katılım oranlarına, oyların geçerliliğinden sonuçların uç noktalarına kadar her ayrıntı İsviçre demokrasisinin farklı yüzlerini ortaya koydu.