İstanbul Yeni Havalimanı'nın ilk fazı, 29 Ekim Pazartesi günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı törenle hizmete açılacak.
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, İstanbul Yeni Havalimanı'nın KDV dahil 26 milyar 140 milyon avroluk yapım, işletme ve devir bedeliyle ihalesini kazanan Limak/Kolin/Cengiz/Mapa/Kalyon Ortak Girişim Grubu'nca İstanbul Grand Airport (İGA) ismiyle şirket kuruldu.
Toplamda 76,5 milyon metrekarelik bir alan üzerine inşa edilen havalimanının ilk fazının hizmete açılması için 6 milyar avroluk yatırım yapıldı. Havalimanının diğer etapları da yolcu artışlarına bağlı olarak 2023'e kadar tamamlanacak.
Havalimanının inşaatında dolgu ve sondajla bölgede kurulan onlarca şantiyede, 3 bine yakın ağır iş makinesi çalıştı. Yaklaşık 10 bin kişinin çalıştığı İstanbul Yeni Havalimanı'nda, 7 gün 24 saat esasına göre olağanüstü bir çalışma sürdürüldü.
Dünyanın en büyüğü olacak
Özel sektörün kaynaklarıyla yap-işlet-devret (YİD) modeliyle inşa edilen havalimanı tamamlandığında 6 bağımsız pisti, 500 uçak kapasitesi, 70 bin araçlık açık ve kapalı otoparkı ve yıllık 200 milyon yolcu kapasitesiyle dünyanın en büyük havalimanı olacak.
İstanbul'un kültürel ve mimari birikimini odak noktasına koyan yeni havalimanının master plan çalışmaları için oluşturulan dizayn ekipleri içinde, alanlarında uzman yerli ve yabancı 250'nin üzerinde mimar ve 500'den fazla mühendis çalışıyor.
Açılışına çok sayıda yabancı konuğun da katılması beklenen havalimanının hizmete girmesinin ardından şirket, yıllık KDV dahil 1,1 milyar avro olmak üzere 25 yılda KDV dahil 26 milyar avro kira ödeyecek.
Havalimanı 250 havayolu şirketine hizmet verecek
İlk etapta günlük 5 kalkış ve 5 inişin olacağı havalimanında, THY iç hatlarda 31 Ekim'de Ankara, 1 Kasım'da Antalya, 2 Kasım'da İzmir'e ilk uçuş gerçekleştirilecek.
İlk yurt dışı uçuş ise 1 Kasım'da Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ve 8 Kasım'da Azerbaycan'a yapılacak.
Yıl sonuna kadar taşınmanın tamamlanmasının ardından günde 2 bin uçak iniş-kalkış yapabilecek. 350'den fazla destinasyona uçuş gerçekleştirilecek. Havalimanı, 250 havayolu şirketine hizmet verecek.
Havalimanı dünya çapında ödüller aldı
Daha açılmadan birçok alanda ödül alan havalimanının, veri merkezindeki elektrik sistemleri 2N, soğutma sistemleri N+1 yedekli yapıyla dizayn edildi ve Uptime Institute tarafından "Design (Tasarım)" sertifikasıyla sertifikalandırıldı.
Proje ilk ödülünü, hava trafik kontrol kulesi ve teknik binasıyla Chicago Athenaeum: Mimarlık ve Dizayn Müzesi ve Mimari Sanat Tasarımı ve Kentsel Araştırmalar Avrupa Merkezi'nden 2015'te düzenlenen yarışmada aldı.
Pininfarina ve AECOM imzasını taşıyan, Türk-İslam kültürünün ve İstanbul'un kültürel mirasının önemli motiflerinden laleden ilham alınarak yapılan tasarım ödüle layık görüldü.
İngiliz Scott Brownrigg firmasının öncülüğünde Grimshaw, Nordic, Haptic, Fonksiyon ve TAM/Kiklop'un desteğiyle tasarlanan İstanbul Yeni Havalimanı terminal binasına, dünya çapında mimar ve tasarımcıları bir araya getiren Dünya Mimarlık Festivali'nde "Gelecek Projeler-Altyapı" kategorisinde tasarım ödülü verildi.
Ana terminal binası, 1 milyon 300 bin metrekareyle tek çatı altında dünyanın en büyük terminal binası olacak. Ayrıca içindeki yapı ve kültür tamamen Türk mimarisini andırırken çatı, Mimar Sinan'ın eserlerinden esinlenilerek yapıldı. Terminal binasında İstanbul'un Boğaziçi görüntüsünün verileceği duty-free alanı olacak.
İGA tarafından Sosyal Yatırım Programı kapsamında hayata geçirilen "Roman Çocukları Sanatla Eğitime Dokunuyor" projesi, Genç Liderler ve Girişimciler Derneğince Uluslararası Kurumsal Sosyal Sorumluluk Ödülü'ne layık görüldü.
Havalimanının yapımını üstlenen firma, Türkiye'de havacılık sektöründe ve diğer karşılaştırmalı sektörlerde yenilenen ISO 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi'ni almaya hak kazanan ilk şirket oldu.
Yeni Havalimanı raylı sistemle şehir merkezine bağlanacak
İstanbul Yeni Havalimanı'nın raylı sistemle şehir merkezine bağlanması için bir kolu Gayrettepe, bir kolu da Halkalı tarafına uzanan metro bağlantı çalışmaları devam ediyor. Gayrettepe-Yeni Havalimanı kesiminin öncelikli olarak hizmete alınması hedefleniyor.
İstanbul Yeni Havalimanı'nın yolcu deneyimi konusunda "dünyanın en önemli havalimanı" haline getirilmesi hedeflenirken, taksi hizmeti için İstanbul 34 No'lu Taksiciler Kooperatifi ile anlaşma imzalandı. Sözleşmeyle yeni bir taksi hizmeti sunulması için pek çok yeni standart belirlendi.
Yeni havalimanı için ortak altyapı kuruldu
Yeni Havalimanı'nda iletişim noktasında Türk Telekom, Vodafone ve Turkcell iş birliğiyle ortak altyapı kuruldu. Böylece yeni havalimanında cep telefonu, siber altyapı ortak kullanılacak.
İstanbul Yeni Havalimanı'nda bulunan bilişim teknolojileri sisteminin altyapı ve yazılım hizmetlerini sağlamak üzere de İGA Havalimanı İşletmesi AŞ tarafından İGA Bilişim şirketi kuruldu. İGA Bilişim, yerli mühendislerin geliştirdiği milli sistemleri kullanacak.
"Teknoloji üssü gibi hizmet verecek ve dünyanın en akıllı havalimanlarından" biri olacak havalimanı, Türkiye'nin teknolojik kalkınma sürecine de büyük ivme katacak.
Güvenlikte son teknoloji kullanıldı
Güvenliğin üst düzeyde ve son teknolojilerle sağlanacağı yeni havalimanında ilk kez yer radarları kullanılacak.
Hareketlilik 2,5 kilometre mesafeden başlayarak tespit edilecek. 60 metrede bir sabit kameralar, 360 metrede bir PTZ kameralar, 720 metrede bir kurulan termal kameralar ve fiber optik sensörler sayesinde hareketin kaynağı bulunacak. İki farklı istasyonda konuşlanan güvenlik güçleri olay yerine hızla intikal edecek.
Terminal ve otoparklardaki 9 bin akıllı kameraya 8 kusurlu hareket tanımlandı. Bu hareketlerden birini yapanlar anında belirlenecek.
Plaka tanıma sistemlerinin de olduğunu havalimanında, yüz tanıma için altyapı kuruldu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından 29 Ekim'de ilk fazı hizmete alınacak İstanbul Yeni Havalimanı böylece büyüklüğünden altyapısına, güvenlik sistemlerinden mimarisine kadar pek çok alanda dünyaya örnek olacak.
Ayrıca yıl sonuna kadar İstanbul Yeni Havalimanı'ndan şehir merkezine toplu taşıma ücretlerinde yüzde 50 indirime gidilecek, havalimanı otoparkı da ücretsiz kullanılabilecek.