Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre, toplam 19 Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkenin oluşturduğu Euro Bölgesi'nde Nisan’da yüzde 7,4 olan yıllık enflasyon, Estonya'da yüzde 20,1 seviyesine yükselerek rekor kırdı.
Yunanistan'da yüzde 10,7, Belçika'da yüzde 9,9 olarak saptanan enflasyon, Almanya’da geçen ay yüzde 7,9'a çıkarak, petrol krizinin yaşandığı 1973-1974 kışından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.
Corona virüsü salgını ve Rusya-Ukrayna savaşı tüm ekonomik göstergeleri alt üst ederken, krizlerden kolay kolay etkilenmez diye tabir edilen, Avrupa'nın bir başka güçlü ekonomisi Avusturya’da da enflasyon yüzde 8,1’lik oranla 1981’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.
Enflasyon bu rakamla bir yıl içinde yüzde 500’lük bir artış yaşarken, enerji fiyatları yıllık bazda yüzde 33,5 arttı. Analistler, Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaşın hem enerji hem de gıda fiyatları üzerinde baskı yaratmaya devam ettiğini ve rekor enflasyona neden olduğunu, ayrıca tedarik zincirinde yaşanan sorunların da Avusturya’yı olumsuz etkilediğini ifade ediyor.
Enflasyonun ne zaman duracağına dair tahmin yapmanın zor olduğu belirtilirken, savaşın süreceğinden yola çıkılarak, önümüzdeki aylarda artışın aynı hızla devam etmesi bekleniyor.
Avusturya’dan 6 milyar Euro’luk destek paketi
Hayat pahalılığı nedeniyle vatandaşların yükünü azaltmayı hedefleyen Avusturya hükümeti tarafından kararlaştırılan ve Viyana’daki Federal Parlamento tarafından onaylanan destek paketinin enflasyonu ne ölçüde frenleyeceği, cevabı merakla beklenen bir soru.
Yardım paketinin yaklaşık 6 milyar Euro olduğu açıklanırken, önlemler kapsamında 55 bin Euro’ya kadar yıllık geliri olan hanelere, bir kereye mahsus olmak üzere 250 Euro ödeme yapılacak.
Bu yardımdan vergi ödemeyen vatandaşlar da yararlanırken, işsizler ve asgari emekliler gibi artan enflasyondan özellikle etkilenen gruplar için 300 Euro ödenecek. Aile yardımı kapsamında çocuk başına tek seferlik 180 Euro ödeme yapılacak.
Ailelere yapılan yardımların dışında, işsizlik ve bakım parası, asgari geçim yardımı ve hastalık ödemeleri enflasyon oranında yeniden düzenlenecek; aynı şekilde düşük aylıklar için vergiden muafiyet sınırı enflasyonla orantılı olarak yeniden düzenlenecek.
Enerji ihtiyacı yüksek olan işletmelere destek ödemeleri yapılacak, kurumlar vergisi yüzde 25’ten yüzde 23’e indirilecek. Avusturya Başbakanı Karl Nehammer, "2. Dünya Savaşı sonrasında Avusturya tarihinin en büyük ekonomik destek paketi" olarak tanımladığı önlemlerin hedefinin, çalışanların hayatlarını idame ettirebilecekleri düzeyde kazançlarının iyileştirilmesi olduğunu, buna paralel ekonomik büyümeyi hızlandıracak bir politika izleneceğini duyurdu.
Almanya’da akaryakıt vergisi indirimi kızgınlığı
Öte yandan, Alman hükümeti tarafından sürekli yükselen akaryakıt fiyatlarının yükünü hafifletmek için devreye sokulan üç aylık süreyle vergi indiriminde yaşanan gelişmeler kamuoyunda büyük tepkilere neden oluyor.
Başbakan Olaf Scholz ve kabinesi, 1 Haziran’da "Hayatı Kolaylaştırma Yasası" adı altında yaşama geçirilen yeni önlem paketini kapsamında, akaryakıtta vergiye devlet destekli indirim uygulamaya geçmişti.
Düzenlemeye göre benzinin litre başı fiyatının 35 sent, mazotun ise yaklaşık 17 sent düşmesi planlanıyor, aradaki vergi farkının şirketlere devlet tarafından ödenmesi hedefleniyordu. Ancak devlete maliyeti yaklaşık 3 milyar Euro olarak tahmin edilen vergi indiriminin vatandaşa yansımaması büyük tartışma konusu oldu.
Şirketlerin ilk günlerde litre başı fiyatları göreceli olarak aşağıya çekmelerinden sonra, son günlerde fiyatlar eski oranlarına çıktı. Benzin Mayıs ayındaki fiyatlara, yani 2 Euro'ya, mazot da ortalama 2,05‘e satılıyor. Büyük petrol tekelleri akaryakıtta vergi indirimini tüketiciye yansıtmayarak, aldıkları vergi yardımı nedeniyle krize bağlı olarak artı kazanç sağlamış oldu.
Federal Ekonomi Bakanı Robert Habeck, büyük petrol şirketlerinin cezalandırmak için rekabet yasasında tekelleşmeyi önleyici düzenleme yapılması gerektiğini açıkladı. Ancak Başbakan Olaf Scholz savaş nedeniyle rafinerilerdeki akaryakıt yetersizliğinin fiyatları arttırdığını öne sürerek, yapabilecek bir şey olmadığını açıkladı ve şirketlerin kasalarını daha da çok doldurmasının engellenemeyeceğini ifade etti.
Konuyla ilgili bir ankete katılanların yüzde 85’i akaryakıttaki vergi indiriminin cüzdanlara hiçbir fayda getirmediğini belirtti. Ankete katılanların yüzde 75’i Alman hükümetinin ekonomik destek paketinin artan tüketici fiyatları nedeniyle yetersiz olduğunu düşünüyor.