Emekliğinde SEFA sürenler

  Bir çok kantonda emekli olan eski vekil, savcı ve parlamenterlere ve hatta eşlerine halkın vergileriyle yıllık 37 milyonu bulan maaş ödeniyor   Cemil Baysal BERN- Başta emekli eski bakanlar olmak üzere, bir çok kantonda emekli olan eski vekil, savcı ve parlamenterlere ve hatta eşlerine halkın vergileriyle yıllık 37 milyonu bulan maaş ödeniyor. Yıllardır devam eden bu uygulamayı bir çok Kanton durdurup, bu uygulamayı pansiyonkasa yöntemiyle değiştiriyor. Buna göre, çalıştıkları sürelerde Kanton ve belediyelerin ödeyeceği primler kadar, devlet dairelerinden emekli olacak bakan, vekil ve parlamenterler diğer çalışanlar gibi pansiyon kasa pirimi ödeyecek. Eski emekli bakanlardan bazıları yüzbinlerce frank yıllık maaş alıyor. Üstelik bu maaşlar halkın vergileriyle ödeniyor. Eski Bakan Kaspar Villiger'in yıllık emeklilik maaşı 222 bin 400 frank. Bakanlar gibi, Kanton ve şehir belediyelerinde görev yapmış vekil ve parlamenterler ve hatta eski savcılar da aynı derece yüksek maaşlarla emeklilik sefası sürüyor. KANTONLARA GÖRE DEĞİŞİYOR Kantonlara göre değişen emeklilik maaşlarında,yıllık 5 milyon frank ile en fazla maaşı Wallis Kantonu ödüyor. Wallis Kantonu 37 eski şehir parlamenterinin yanısıra 20 eşine toplam 5 milyon frank maaş ödüyor. Kanton Wallis en fazla yıllık maaşı 122 bin frank ile eski bir parlamenterine ödüyor. İkinci sırada 4,4milyon frak yıllık maaş gideriyle Tessin geliyor. Bazı kantonlarda tazminat parasıyla çözüm bulunurken, bazı kantonlarda normal ol ile veya istifa ederek ayrılan eski yöneticilere açıkta bekleme maaşı ödeniyor.  Appenzell Kantonu ayrılan eski yöneticilerine tazminat vererek dinlenme maaşı ödemiyor. Bu nedenle 2013 yılında bu alandaki gideri sınıf. Zug Kantonu ise ayrılan eski yöneticilerinebir yıl boyunca son gelirinin yüzde 50'sini ödüyor. Diğer kantonlara göre Zug eski yöneticilerine 2013 yılında sadece 200 bin fran maaş ödedi. Wallis, Tessin, Solothurn ve Basel Land gibi St. Gallen'de eski yöneticilerine bonkör maaş ödeyenlerden. St.Gallen geçtiğimiz yıl dinlenen veya ayrılan emekli yöneticilerine toplam 3,5 milyon maaş ödemek zorunda kaldı. Sürekli tartışma konusu olan St. Gallen, Solothurn ve Basel Land kantonlarındaki bu giderler artık tarihe karışmak üzere. St. Gallen kantonu,yaptığı son yasa değişikliğiyle belediyenin diğer çalışanlarında olduğu gibi, yaşlılık sigortası pansiyon kasa prim uygulamasına geçecek.  Zürich, Bern, Schaffhausen, Thurgau, Obwalden, Nidwalden, Glarus ve Uri kantonları uzun zamandır pansiyon kasa yöntemiyle eski yöneticilerini sigorta primi uyguluyor.