Mardin’de dünyaya gelen 75 yaşındaki Prof. Dr. Aziz Sancar, uzun yıllardır DNA onarımına yönelik çalışmalarıyla tanınıyor. Yeni bir çalışmada Türk bilim insanı, ‘EdU’ adı verilen molekülün sinir hücrelerine zarar vermeden beyindeki tümörün tedavisinde kullanılabileceğini gösterdi.
Tüm dünyanın dikkatini çeken çalışma, tedavisi oldukça zor olan ‘gliablastoma’ isimli beyin tümörünün tedavisine ışık yaktı. Söz konusu bilimsel çalışma, saygın hakemli bilimsel dergilerden PNAS (Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi) tarafından kabul gördü ve acil şekilde yayımlandı.
Uzun yıllardır DNA’nın onarımı üzerine çalışmalarını yürüten Prof. Dr. Aziz Sancar’ın yeni çalışması ise, beyin tümörü olan hastalarda sinir hücrelerine zarar vermeden tümörü temizleyen ilaçların geliştirilmesi için umut ışığı yaktı.
GLİOBLASTOMA NEDİR?
Glioblastoma isimli beyin tümörü en agresif, tedavisi zor ve hayatta kalma oranının düşük olduğu tümörlerden biridir. Bir kişi gliablastomaya yakalanırsa tedaviye rağmen ortalama 15 ay kadar yaşayabilir. Hastalığa yakalananlar arasında yalnızca yüzde 5’lik kesim 5 yıla yakın hayatta kalabiliyor.
Yaklaşık 100 bin insanda 1 görülen glioblastoma, son yıllarda 100 binde 3 kişide görülüyor. Bu oranın artma sebepleri arasında ise nüfusun yaşlanması, hava kirliliği, maruz kalınan ağır metaller gibi pek çok çevresel etken bulunuyor.
Glioblastoma Avrupa ve Kuzey Amerika’da ve kadınlara oranla erkeklerde daha fazla görülüyor.
Bununla birlikte, tedaviye karşın ölüm ihtimalinin çok yüksek olmasının nedeni ise beyindeki ‘kan beyin bariyeri’nin kemoterapi ilaçlarını engellemesi. Prof. Dr. Sancar’ın geliştirdiği yeni yöntem ise, EdU molekülü kullanılarak nöronlara zarar vermeden tümörün temizlenmesine yönelik.