Neşra Durmaz ANKARA
Dünyada koronavirüse karşı mücadele devam ederken, Türk bilim insanları salgına karşı yaptığı çalışmalarla gündeme geliyor. Bunların başında Covid-19’a karşı ilk aşıyı bulan Alman BioNTech şirketinin kurucuları Uğur Şahin Özlem Türeci bulunuyor. Türkler tarafından geliştirilen, koronavirüsün hücreye girişini engelleyen burundan sprey aşı (Intranazal) üzerinde de çalışmalar devam ediyor.
ABD’de çalışmalarını yürüten bilim insanı Serhat Gümrükçü ve ekibi Covid-19’u 48 saat içinde yok edecek sprey ilaç geliştirildi. İnsan deneylerinde başarılı olursa 9-10 ay gibi aralıklarla ilacın ağza bir kere sıkılmasıyla tedavi edici/koruyucu olarak kullanılması hedefleniyor.
VARANK GÖNÜLLÜ OLDU
Bunların yanı sıra Sağlık Bakanlığı desteğiyle 8’i aşı, 9’u ilaç olmak üzere toplam 17 yerli projenin çalışmaları devam ediyor. Virüs benzeri parçacıklara dayalı (VLP) aşısı insan deneylerine başladı. Bu aşının gönüllüleri arasında Sanayi Bakanı Mustafa Varank da yer aldı. Varank, Ankara Onkoloji Hastanesi'nde TÜBİTAK COVID-19 Türkiye Platformu çatısı altında çalışmaları süren VLP temelli aşının insan denemelerinin Faz-1 aşamasında aşı yaptırdı.
Ayrıca Erciyes Üniversitesinin geliştirdiği aşı da yaygın kullanıma geçmek için gün sayıyor. Bilkent Üniversitesinden Prof. Dr. İhsan Gürsel, eşi ODTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mayda Gürsel, Selçuk Üniversitesinden Prof. Dr. Osman Erganiş, Ankara Üniversitesinden Prof. Dr. Hakan Akbulut, Boğaziçi Üniversitesi ile İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi, Ankara ve Ege Üniversitelerinin aşı çalışmaları devam ediyor. Bunlara Antalya Akdeniz Üniversitesinin çalışması da eklendi. Ziraat Fakültesi Enzim ve Mikrobiyel Biyoteknoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tarlan Mammedov ve ekibi tarafından koronavirüse karşı koruyucu sprey formunda da kullanılabilecek ilaç ve aşı adayı geliştirildi.