Cemil Baysal- ZÜRİH -
Türkiye Cumhuriyeti Bern Büyükelçisi İlhan Saygılı Fransız bölgesinin etkili gazetelerinden ''Le Temps'' e mülakat verdi. Büyükelçi Suriye'deki Barış Pınarı operasyonuna dair soruları yanıtladı..
“Türk Büyükelçi İlhan Saygılı: ”Suriye’de teröristlerle mücadele ediyoruz”
Haberin Türkce içeriği:
Le Temps: ABD, iki Türk Bakana yönelik yaptırım uygulayacağını açıkladı. Fransa ülkenize silah satışını askıya aldı. İsviçre, askeri operasyonunuzu “uluslararası hukukun ciddi ihlali” olarak nitelendiriyor. Türkiye izole mi ediliyor?
Büyükelçi İlhan Saygılı: İzole edilmiş değiliz. Ancak bazıları operasyonumuzun nedenini anlamakta güçlük çekiyor. Ne bir savaş, ne de bir işgal sözkonusu. Teröristlere karşı bir operasyon yürütülüyor. Ulusal güvenliğimiz için doğrudan bir tehdit sözkonusu. 2 yıldır, YPG’liler [Halkı Koruma Birliği, Suriye’de önde gelen silahlı grup] Türk topraklarına yönelik yüzlerce saldırıda bulundu. Militanlarının Türkiye’ye sızmaları için sınırda tüneller kazdılar. Operasyonumuz Kürtlere yönelik genel bir operasyon değildir, biz kendileriyle birlikte yaşıyoruz zaten. Türkiye’deki 3,7 milyon Suriyeli sığınmacının 300 bini Kürt. YPG’lilerden kaçtılar. Onlar için sınırımızda 450 km uzunluğunda 30 km genişliğinde bir güvenlik koridoru oluşturmak istiyoruz. Geçmişte Obama yönetimine bunu önerdik ama sonuçsuz kaldı. Sonra da Trump yönetimiyle yapılan görüşmelerde bir sonuca varılamadı. Bunun da ötesinde, ABD uzun süre silah ve mühimmat yüklü binlerce kamyonla bu teröristlere yardımda bulundu.
Le Temps: Suriyeli Kürtleri siz terörist olarak görüyorsunuz. Fakat bunlar IŞİD’le mücadele edip yenilgiye uğrattılar.
Büyükelçi İlhan Saygılı: Bir terör örgütünü bir başka terör örgütüyle yenemezsiniz. Amerikalılara IŞİD’le mücadeleyi bizimle yapmalarını teklif etmiştik ama onlar YPG’lileri tercih ettiler. Ayrıca, Türkiye’de şu anda hapishanelerde 6 bin IŞİD unsuru bulunuyor. Sonuçta size hatırlatmak isterim ki Birleşmiş Milletler (BM) Şartı’nın 51.maddesi bize meşru müdafaa hakkı vermektedir.
Le Temps: Kendinizi savunma hakkınız var ancak komşu ülkeye saldırma hakkınız yok.
Büyükelçi İlhan Saygılı: Sadece 30 km yasal takip hakkı var. Aynı zamanda, Şam ve Ankara 1998 yılında Adana Anlaşmasını imzaladılar. Sözkonusu Anlaşma şayet Suriye kendi toprağında terörist unsurlarıyla mücadele edemez ise, Türkiye’ye Suriye tarafına müdahale etme hakkı tanımaktadır.
Le Temps: Ciddi ihlaller yapıldığı söyleniyor. Bilhassa, Türk ordusuna bağlı Suriyeli Araplardan oluşan birlikler cumartesi günü Kürt siyasetçi Havrin Khalaf’ı öldürdüler. Bu kişileri halen kontrol edebiliyor musunuz?
Büyükelçi İlhan Saygılı: Türk Silahlı Kuvvetleri sivil kayıpları önlemek için gerekli tüm önlemleri almaktadır. Biz de dezenformasyon kampanyasının hedefi durumundayız. Operasyon alanındaki durumu göstermek için seçilen görsellerin çoğu gerçekte başka yerlerdeki olaylarda çekilen görüntülerdir.
Le Temps: Havrin Khalaf’ın katledilmesi koşullarından şüphe mi duyuyorsunuz?
Büyükelçi İlhan Saygılı: Hayır. Ancak dezenformasyon kampanyası devam ediyor. Suriye Milli Ordusu [Türk Ordusunun Suriyeli Araplardan oluşan güçleri] bu tür olayları aydınlatmak için araştırma komisyonu kurdu. Biz de yakından takip ediyoruz.
Le Temps: Suriyeli Kürt güçler ile Şam arasındaki anlaşmaya şaşırdınız mı?
Büyükelçi İlhan Saygılı: Bu aşamada, sözkonusu anlaşma konusunda temkinli olmak ve sahadaki etkisini görmek gerekir. İdlib durumunu ele alırsak: müdahalemiz insani felaketi önlememizi sağladı ve askeri güçlerimiz Suriye ordusunun yakınlarında olaysız şekilde mevcudiyetini sürdürmektedirler.
Le Temps: Rusya Şam’a ve Ankara’ya askeri birliklerini nereye kadar ilerletebileceklerini söyleyecek durumda mıdır?
Büyükelçi İlhan Saygılı: Sanmıyorum. Hedefimiz net ve bu operasyonu bitireceğiz.
Le Temps: Suriye birliklerinin ilerlemesine rağmen, Suriye’deki hedefiniz sadece güvenlikli bölge oluşturmak mı?
Büyükelçi İlhan Saygılı: Evet, bu bölge kökenli 1 ila 2 milyon Suriyeli sığınmacının anılan bölgeye gönüllü geri dönüşlerini de kapsıyor. Bu hedefe ulaşmamızda Batılı ortaklarımızdan yardım talep ediyoruz. Yardım etmezlerse de biz tek başımıza yaparız.
Le Temps: Cumhurbaşkanı Erdoğan geçen hafta 3.7 milyon Suriyeli sığınmacıyı Avrupa’ya göndereceğini açıkladı. Bu bir tehdit mi?
Büyükelçi İlhan Saygılı: Bu bir tehdit değil, bir uyarı. Suriye’de iç savaşın başlangıcından beri, Türkiye önemli ölçüde çaba sarfetmektedir: ekonomimizin sıkıntılarına rağmen 40 milyar ABD Doları harcanmıştır. Cumhurbaşkanımız bu yükü daha fazla taşıyamayacağımızı söylüyor. Eski IŞİD militanları ve aileleri konusunda da uluslararası dayanışma bekliyoruz. Bu kişileri gözetim merkezlerinde tutma sorumluluğunu alıyoruz. Ancak, ortaklarımızdan sözkonusu kişileri ülkelerine geri götürmelerini bekliyoruz.
Le Temps: IŞİD militanlarının olası geri dönüşleri Avrupalıları çok endişelendiriyor. Askeri operasyonunuz bu riski artırmayacak mı?
Büyükelçi İlhan Saygılı: Cumhurbaşkanımız Donald Trump’a şöyle söyledi: IŞİD militanları ile ailelerinin sorumluluğunu alıyoruz. Onları serbest bırakmayacağımızdan emin olun.
Le Temps: Bölgenin güvenliğini sağladığınız takdirde hangi koşullarda Kuzey Suriye’yi terk edebileceksiniz?
Büyükelçi İlhan Saygılı:İlk olarak Suriye’nin toprak bütünlüğünü destekliyoruz. İkinci olarak siyasi bir çözüm gerekiyor. Bu çözüm de, seçimlerin yapılabilmesi amacıyla, merkezi Cenevre’de bulunan Anayasa Komisyonu çalışmalarına büyük ölçüde bağlıdır. Bu nedenle, Beşir Esat çok sayıda vatandaşını öldürdükten sonra Suriye halkını temsil edemez.
Le Temps: Suriye’deki durumla dayanışma amacıyla ‘‘Türk Kürdistanı’’nda bir ayaklanmadan korkmuyor musunuz?
Büyükelçi İlhan Saygılı: Asla. PKK [Kürdistan İşçi Partisi, Türk Hükümetine göre terörist bir örgüt olarak nitelendirilen PKK ve buna bağlı Suriyeli YPG’liler] Kürt çocuklarını zorla bünyesine katıyor. Halk onları desteklemiyor.