Yurt dışında yaşayan 6 milyon 122 bin 47 Türk’ün sadece 1 milyon 534 bin 113’ünün bir işte çalıştığı, mesleki vasıf eksikliğinin ise işsizliğin en büyük nedenini oluşturduğu belirlendi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının araştırmasına göre, 3 milyon 328 bin 497’si Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, 2 milyon 793 bin 550’si çifte vatandaşlığa sahip olmak üzere, yurt dışında toplam 6 milyon 122 bin 47 Türk yaşıyor. Ancak yurt dışındaki Türklerin sadece 1 milyon 534 bin 113’ü bir işte çalışıyor. Yurt dışındaki vatandaşların büyük bir bölümü, özellikle kadınlar ve gençler, istihdam piyasasına girişte, yüksek teknolojinin giderek daha fazla kullanıldığı sektörlerde iş bulmakta büyük sorunlarla karşılaşıyor.
Almanya’da 2014 yılı sonu itibarıyla, ülke genelinde işsizlik oranı yüzde 6,5 iken, aynı tarihte ülkedeki Türk vatandaşları arasındaki işsizlik oranı ise yüzde 20,9 olarak gerçekleşti. Türk vatandaşlarının iş piyasasına katılım oranı yüzde 60’larda seyrederken, bu oran tüm Alman vatandaşlarında yüzde 71 oldu. Aynı oran Türk vatandaşı erkeklerde yüzde 77 olarak kaydedilirken, Türk vatandaşı kadınlarda yüzde 41’de kaldı. Ancak 15-30 yaş arası Türk vatandaşlarında istihdam piyasasına katılma oranı ortalama yüzde 79’a ulaştı.
Mesleki nitelik eksikliği, işsizliğin bu denli yüksek olmasının temel nedeni olurken, genel itibarıyla meslek eğitimi görme veya iş gücü piyasasına katılımda dezavantajlı durumda bulunan kadınlar ise iş piyasasına aktif şekilde katılamıyor.
YABANCI DİL SORUNU
Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde mesleki eğitim ile akademik eğitim alanında daha iyi olanaklar sunan ortaokul ve liselere devam eden Türk çocuklarının oranının düşük olması, Türk çocuklarının yaklaşık yüzde 20’sinin temel eğitim diploması almadan eğitim çağı dışında kalması, yüksek öğrenim yapabilen Türk genci sayısının ev sahibi ülke gençlerine göre daha az olması, eğitim alanında süratle aşılması gereken sorunları oluşturuyor. Örneğin, Almanya’da Türk gençlerinin yaklaşık yüzde 40’ı meslek eğitimi yaparken, bu oran Almanlarda yüzde 76 civarında görülüyor. Batı Avrupa ülkelerinde toplumun bazı kesimlerinde yabancılara karşı tarih, politika, ekonomi ve eğitim gibi unsurlardan kaynaklanan ön yargıların hakim olduğu gözlemlenirken, bu olgudan yararlanan bazı partiler ırkçı ve ayrımcı politikaları körüklüyor.
Sorunlardan biri olan dil konusu da çocukların eğitiminden iş bulmaya kadar her alanı ilgilendiriyor ve uyumun önündeki engellerden en önemlisi olarak ortaya çıkıyor. Almanya’da Federal Göç ve Mülteciler Dairesi’nin araştırmalarına göre, tüm yabancılar içinde eğitim ve öğrenim açısından en büyük sorunlu grubu Türk vatandaşı kadınlar oluşturuyor. Her 5 Türk vatandaşı veya Türk kökenliden biri Almanca konusunda yetersiz kalıyor. Özellikle Türk vatandaşı kadınların yüzde 7’si okuma yazma bilmiyor. Türk vatandaşları genç ya da o ülkede doğmuş ve ev sahibi ülkede okula gitmişlerse lisan sorunu ile o kadar az karşılaşıyor. Almanya’nın Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti bazında yapılan bir araştırma sonucuna göre, Türk ailelerdeki kadınlar, erkeklere göre daha sık istihdam dışında kalıyor ve daha yüksek oranlarda işsizlik yaşıyor. Bu ülkede Türk vatandaşlarının bir bölümü gelirlerini artırmak için ek işler yaparken, bazıları kayıt dışı istihdama sürükleniyor, büyük bir bölümü de işsizlik parası ve sosyal yardım alıyor. Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının en büyük sorunu, istihdam piyasasına katılımda görülüyor. Bu kapsamda, mesleki vasıf eksikliği de işsizliğin en büyük nedenini oluşturuyor.