Avrupa Konseyi, kıtadaki cezaevlerinin 2005'ten 2015'e kadar değişimini inceleyen ve Aralık başında yayınladığı "Avrupa'da Cezaevleri" raporunun Türkiye kısmını güncelledi.
Raporun ilk halinde, Türkiye'de 2013-15 arasında tecavüz hükümlülerinin 23 katına çıktığı bilgisi yer almıştı. Güncel halinde ise bu yıllar arasındaki artışın 2,6 kat olduğu, 23 katlık artışın ise 2012-15 arasında gerçekleştiği gözüküyor. Raporu hazırlayanlar bu hata nedeniyle Adalet Bakanlığı'ndan özür diledi.
Adalet Bakanlığı: Tecavüz hükümlülerine verilen cezaların artmasından kaynaklanıyor
Raporun Türkiye bölümünde, tutukluların ve hükümlülerin sayısının 10 yılda büyük artış gösterdiği de gözüküyor. Adalet Bakanlığı ise bu artışın tecavüz hükümlülerine verilen cezaların artışından kaynaklandığını belirtti.
Avrupa Konseyi, 2015 itibarıyla Türkiye'de nüfusun binde 2,2'sinin cezaevinde olduğunu tespit etti. Türkiye bu oranla, 5 eski Sovyet cumhuriyetinin ardından Avrupa'da 47 ülke arasında 6. sırada.
Türkiye'de 2014 itibarıyla cezaevine giren bir kişi ortalama 29,9 ay hapiste kalıyor. Bu, Romanya ve Portekiz'in ardından Avrupa'daki en uzun üçüncü süre.
Raporda Türkiye'de cezaevi kapasitesinin yüzde 144, cezaevindeki kişilerin sayısının da yüzde 220 arttığı bilgileri de yer aldı.
Avrupa Konseyi'ne göre, Türkiye'de tutukluların ve hükümlülerin sayısı 54 binden 173 bine yükseldi. 2015'te Türkiye'deki cezaevi kapasitesi ise 171 bin oldu. Böylece cezaevlerinde kişi sayısı kapasiteyi aştı.
Öte yandan cezaevi çalışanlarının sayısı da yüzde 92 arttı.
Rapora göre Türkiye'de 2014 itibarıyla cezaevlerindeki hükümlülerin en fazla işlediği suç soygun ve hırsızlık: Toplam 54 bin 671 kişi soygun ve hırsızlık suçundan hükümlü. Bunu cinayet ve cinayet girişimi (24 bin 502), uyuşturucu (23 bin 589), saldırı ve darp (19 bin 589) ve tecavüz (12 bin 253) takip ediyor.
Hükümlü sayısında en fazla artışın yaşandığı suç türü ise tecavüz oldu. 2012'de cezaevinde 529 tecavüz hükümlüsü bulunurken bu sayı 2014'te 4 bin 293'e, 2015'te de 12 bin 253'e çıktı.
Adalet Bakanlığı: Artışta cezaların uzamasının rolü var
Adalet Bakanlığı cezaevlerindeki tecavüz hükümlüsü sayısının artışının temelinde değişen tecavüz yasalarının olduğunu, cezaların uzamasıyla birlikte tecavüz hükümlülerinin daha uzun süre cezaevinde kaldığını ve sirkülasyonun azalması nedeniyle cezaevinde aynı anda bulunan tecavüz hükümlüsü sayısının arttığını söyledi.
Rapordaki verileri Adalet Bakanlığı'na bağlı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü'ne gönderdiği sorularla toplayan Avrupa Konseyi, cezaevlerinde ölüm oranının 2005-2014 arası yüzde 162 arttığını, intihar oranının ise yüzde 37 azaldığını tespit etti.
Avrupa Konseyi
Avrupa'da Kazakistan, Belarus ve Vatikan dışında kalan ve uluslararası toplum tarafından tanınan tüm ülkelerin üye olduğu bir uluslararası yapıdır.
1949'da 10 Avrupa ülkesi tarafından kuruldu, 3 ay sonra Türkiye ve Yunanistan da katıldı.
Konsey'in en önemli adımı 1950'da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni kabul etmek oldu. Üye devletlerin sözleşmeye uyup uymadığı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından denetleniyor.
Rapora göre Türkiye'de, cezaevindekilerin nüfusa oranı, cezaevinde geçirilen ortalama gün sayısı, cezaevi nüfusunun kapasiteye oranı ve cezaevi nüfusunun cezaevi çalışanlarına oranı, Avrupa ülkelerine kıyasla yüksek.