Musa Acar
BERN-  Federal Hükümetin 12.08.2015 tarihli toplantısında kalkan yasaklar arasında, altın dahil kıymetli metal ticaret yasağıda bulunuyor. Petrokimya ürünlerinin ticaretindeki bildirim yapma mecburiyeti kalkıyor. Saf petrol ve petrol ürünlerin taşımacılığı ve bunların sigortalanması ve reasürans işlemlerin bildirilme mecburiyeti kaldırılıyor. Finans sektöründe iranlı kişilere giden gelen para transferlerdeki bildirim limitleri 10 misli arttırıldı. Federal Hükümet bu yaptırımların zaten 30 Ocak 2014 tarihinden beri askıda olduğuna dikkat çekiyor.

İsviçre İrana karşı ambargoyu askıya aldığı dönemde, Türkiyede 2013 Aralık ayında Halkbank genel müdürün tutuklaması dahil yapılan polis operasyonları çok farklı yorumlara sebep olmuştu. Bir kısım türk medyası operasyonları Halkbankın İranla yaptığı altın ticaretine bağlamış, başka bir kısım medya ise bunu yolsuzluk operasyonu olarak lanse etmiş, milli yayın yapan medya grupları ise bütün dünyanın İran yaptırımlarını ortadan kaldırırken Türkiyede ekonomiye zarar verecek şekilde yaptırımların arttırılmasına dikkat çekmişlerdi. İsviçre gibi batı ülkelerinin İrana karşı ambargoda gösterdikleri gevşeme döneminde, Türkiyede baskı gruplarının milli bankalara karşı uyguladıkları cezalandırmalar hem batı ülkelerini hem Türkiyeyi dikkatle takip eden gözlemcilerde bu operasyonları ve bunların hedeflerini sorgulatır hale getirdiğini hatırlatarak Türkiye İran parantezini kapatalım.

İran ambargosunun artık İsviçre tarafından kaldırılmasının, nükleer müzakerelere olan güvene destek girişimi olarak anlaşılmasını istiyor Federal Hükümet. Federal Hükümet  İsviçre diplomasisi tarafından İrana karşı İsviçrenin pozisyonunu iyileştirmek için senelerdir itina ile devam ettirilen ilişkilerin şimdi ekonomik ve politik alış verişin artıtılmasında kullanılması gerektiğinin altını çiziyor. Federal Hükümet yaptığı açıklamada İrana karşı sürekli olarak tarafsız ve dengeli politika güdüldüğüne dikkat çekiyor. ABD ile İran arasında aracı olma görevini üstlenmesinin tesiri ile İsviçrenin sürekli dialoğa destek verdiğine ve iletişim kanallarının her zaman açık bırakıldığına dikkat çekiliyor hükümet. İsviçrenin kendi değer yargılarını ve bakış açılarını sürekli açık olarak savunmasından dolayı İran tarafından da güvenilir ve inanılır bir partner olarak kabul edildiğini ifade ediyor Federal Hükümet.

AB+3 olarak adlandırılan ve İngiltere, Almanya, Fransa, ABD, Rusya ve Çin devletlerinden oluşan grup 14.07.2015 tarihinde İranın nükleer programının sınırlandırılması ve kontrol edilmesine karşılık BM, AB ve ABD ambargolarının kaldırılması konusunda anlaşmalarını açıkladılar. Bu anlaşma 20.07.2015 tarihinde BM Güvenlik Konseyi 2231 sayılı kararı ile tasdiklendi. Anlaşma yürürlüğe girip İran mükellefiyetlerini yerine getirmeye başlaması ile ambargonun büyük bir kısmının kaldırılması konusunda beklentiler ifade edilmekte.

Mevcut aşamada İrana karşı ambargo, bilhassa BM Güvenlik Konseyi tarafından verilen cezai tedbirler, yürürlükte kalmaya devam ediyor. Anlaşmanın uygulanmasında gelecekte başarısızlık yaşanır ise Federal Hükümet 13 Ağustos 2015 itibarı ile kaldırılan ambargo ve tedbirleri tekrar uygulamaya koyma hakkının saklı olduğunu ifade ediyor.