28/12/2022 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) hakkında açıklamalarda bulunulmuş ve bu kapsama dahil olanlar için yaş şartı aranmayacağı da belirtilmiştir.

İlk kez 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olup, yaşlılık (emekli) aylığı bağlanması için gerekli olan sigortalılık süresi ve prim gün sayısını doldurduğu halde yaş şartının da dolmasını bekleyenler EYT kapsamındadırlar.

Yurt dışında yaşayıp Türkiye’de emekli olmak isteyenlere de devletimiz yeni haklar tanıdı. Vatandaşlar tarafından son günlerde en çok sorulan konuların başında yeni yurt dışı emeklilik sistemi ile ilgili son dakika haberleri yer alıyor. Peki Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile SGK yurtdışı borçlanma imkanı var mı?

Türkiye’de hiç bir sigorta girişi olmayıp, yurt dışında çalışan Türk vatandaşı borçlanma ile hizmet kazanarak ta EYT ile emekli olabiliyor. Türkiye’nin sosyal güvenlik anlaşması bulunan 35 ülkede yaşayan Türk vatandaşları bu haktan yararlanabilir.

SGK kurallarına göre, Yurt dışında yaşamış ve yurtdışında kaldıkları sürelerin Türkiye’de geçmiş sigortalılık sürelerine eklenmesini isteyen vatandaşlar tarafından yurtdışı borçlanması yapılması mümkündür. Yurt dışı borçlanması ile vatandaşların, yurtdışında geçirdikleri sürelerin Türkiye’deki sigortalılık sürelerine sayılarak, ortaya çıkan borcun ödenmesi ile emeklilik hakkı doğmaktadır.

Avrupa’da yaşayıp hiçbir işte çalışmayan ev kadınları da yurt dışı borçlanması yapabilirler.

Türkiye’de hiç bir sigorta girişi olmayan, 25-30 yıldır yurt dışında çalışan bir Türk vatandaşı Yurt dışı Borçlanması yaparak Türkiye’de çalışmış gibi hizmet kazanıp EYT ile emekli olabiliyor.

Yurt dışı borçlanmasının yapılabilmesi için öncelikle borçlanma sürelerinin sağlanması ve yazılı talebin yapılmış olması gerekmektedir. SGK’ya yurt dışı borçlanma formu ve diğer gerekli belgelerle birlikte borçlanma talebi yapılabilir.

Her yeni kanun çıktığında memurlar dahil bazı konular pratikte yürürlüğe girmediği için netlik kazanmayabilir. Ancak bu ayın sonunda ve önümüzdeki aylarda durum daha da netleşecektir.

Diğer önemli bir konu da, Yurt dışı borçlanması yapmadan bu hakkı elde edenler, yani Türkiye’deki çalışmalarıyla emekli olan biri, yurtdışında çalışmaya başladığında, Türkiye’den almakta olduğu emekli aylığı kesilmez. Yeni düzenlemeye göre hem Türkiye’den emekli aylığı alabilecekler hem de isterlerse yurtdışında çalışmaya da devam edebileceklerdir.

Ancak; Ancak yurt dışı çalışma süresini borçlanarak emekli olan biri, yurt dışında çalışmaya başladığında emekli aylığı kesilir. 3201 sayılı kanun uyarınca yurt dışında çalıştıkları ya da sosyal yardım aldıkları müddetçe Türkiye’den emekli aylığı alamayacaklardır. Kanunun Anayasa’nın eşitlik ilkesine ayrılığı malumumuz olup bu da ayrı bir yazı konusudur.

dogus.nl/Doç. Mehmet Yamaç