Doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle, iskelet, kas ve sinir sistemindeki bozukluklar sonucu bedensel yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybeden gurbetçilerimiz, Türkiye’ye bedelsiz olarak özel tertibatlı bir araç götürebilmektedir. Bunun için bazı şartları karşılamak gerekmekte.

Kişinin engel durumuna göre iki şekilde araç ithali yapılmaktadır:
Bizzat engelli kişi tarafından kullanılan araçlar: Engelli kişi tarafından kullanılmak üzere özel surette imal edilmiş hareket ettirici tertibatı bulunan araçlar.
Engelli kişi tarafından kullanılamayan araçlar: El ve ayak fonksiyonlarını tamamen yitirmiş kişilerin araca binip inmesini ve taşınmasını kolaylaştırıcı tertibatı bulunan araçlar.

Ancak, engelli bir vatandaşımızın araç götürebilmesi için kesin dönüş yapması, yani ikametini Türkiye’ye taşıması gerekiyor.

Nasıl bir araç ithal edilebilir?
Türkiye’ye vergiden muaf ithal edilecek araçlarda şu şartlar aranır:

• Araçtaki özel tertibat, kişinin engeline göre yurtdışında yaptırılmış olmalıdır.
• Araç, Türkiye Gümrük Bölgesine girmeden önce özel tertibatın yaptırılmış olması gerekir.
• Araç, gümrük idaresine sunulduğu tarih itibariyle, kayıt ve model yılı dahil olmak üzere, üç yıldan eski olmamalıdır.

Araçlarda aranan şartlar
Bizzat engelli kişi tarafından kullanılan araçlar:

• Özel surette imal edilmiş hareket ettirici tertibatı bulunan motosikletler ve otomobiller.
• Motor silindir hacmi 1600 cc’ye kadar olan otomobiller.
• Motor gücü 160 kW'ı geçmeyen elektrikli otomobiller.

Bizzat engelli kişi tarafından kullanılmayan araçlar:

• El ve ayak fonksiyonlarını tamamen yitirmiş kişilerin araca binip inmesini kolaylaştırıcı tertibatı bulunan minibüsler.
• Sürücüsü dahil altı ila dokuz oturma yeri olan, engelli kişinin taşınabilmesine imkan veren motorlu kara nakil vasıtaları.

Ödenecek vergiler
Engelli beraberinde götürülecek araçtan sadece Katma Değer Vergisi (KDV) ve Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) tahsil edilmektedir.

Nereye müracaat edilir?
Araç Türkiye’ye götürülmeden önce, engelli kişinin bizzat kendisi, vasisi veya temsil yetkisini haiz kişiler tarafından Ankara Gar, İstanbul Yeşilköy, İzmir, Gebze, Malatya, Rize veya Mersin Gümrük Müdürlüklerinden birine müracaat edilmelidir.

Müracaatta gerekli belgeler
Yetkili gümrük idarelerinde her ayın ilk salı günü komisyon toplanmakta ve başvuruları değerlendirerek karara bağlamaktadır. Engelli kişinin araca dair onay alması gerekmektedir. Komisyona katılım başvuruları E-Devlet üzerinden “Engelli Araç İthal Sistemi” aracılığıyla yapılır.

Gerekli belgeler:
Bizzat engelli kişi tarafından kullanılan araçlar için:

• Kişinin yurtdışında yerleşik bulunduğu ülkenin resmi bir hastanesinden alınan raporun asıl ve Türkçe tercümesi.
• Engelli kişinin kullanmaya yetkili olduğu araç cinsine göre “A” veya “B” sınıfı sürücü belgesi.
• İkametin Türkiye’ye nakledildiğine dair dış temsilciliklerden alınacak ikamet nakil belgesi.
• Araçta bulunan özel tertibata dair fatura.
• Nüfus cüzdanı örneği.

Bizzat engelli kişi tarafından kullanılmayan araçlar için:

• İkametin Türkiye’ye nakledildiğine dair dış temsilciliklerden alınacak ikamet nakil belgesi.
• Araçta bulunan özel tertibata dair fatura.
• Nüfus cüzdanı örneği.

Aracın serbest dolaşıma giriş işlemleri nelerdir?

• Araç, gümrük idaresine sunulur ve Taşıt Takip Programı’na kaydedilir.
• Komisyon karar belgesinin geçerlilik süresi içinde, yetkili Gümrük Müdürlüğüne başvurulur.
• Araç, komisyon karar belgesine uygun bulunması halinde ithal edilir.
• Yetkili gümrük idaresi, trafik kaydına satılamaz/devredilemez şerhi koyarak aracı trafik tesciline gönderir.

Daha fazla bilgi
Aracın satışı, devri veya diğer hususlar hakkında detaylı bilgi almak için T.C. Ticaret Bakanlığı’nın web sitesini ziyaret edebilirsiniz.