Cemil Baysal

BERN- 15 Temmuz darbe kalkışmasınınz 2. yıldönümü vesileyle İsviçre Basını Büyükelçi İlhan Saygılı'nın bilgilendirmelerinden derlediği çeşitli haberler yayımladı. Yüksek trajlı Tagesanzeiger Gazetesi, gündeme dair konuları büyükelçi Saygılı'ya sordu. Thomas Knellwolf imzalı röportajda Saygılı:''İsviçre yararlı işler yapmak istiyorsa, öncelikle PKK ve Fetö aktivitelerine katılanlar akarşı eyleme geçmeli'' dedi.

İşte röportajın tamamı:

«Türkiye açısından, bunlar sadece Türk vatandaşlarıdır»

-Sayın Büyükelçi, neden yedi İsviçre-Türk çifte vatandaşın Türkiye'den ayrılması aylarca engelleniyor?

İki yıl önce yapılan darbe girişiminden sonra Türkiye olağanüstü hal başlattı. Bu nedenle çeşitli önlemler alınmıştı. Önlemler arasında seyahatlerde pasaportlare el konuldu, geçişler engellendi. Ancak 18 Temmuz'da olağanüstü hal kaldırılıyor.

-Bu yedi kurban ve çocukları İsviçre'ye seyahat edebilir mi?

Evet. (Editörün notu: Röportajı hazırlarken, elçilik aşağıdaki iki cümleyi ekledi, bu yüzden ifadeleri kısmen reddetti.) Ancak, ifadelerim sadece olağanüstü hal bağlamında idari önlem olarak ayrılmayan İsviçre-Türk ikili vatandaşlarını ilgilendiriyor. İfadelerim sadece haklarında tahdit kararı bulunanları kapsıyor. Yargı kararı olan ve mahkeme kararıyla çıkışları yasaklananlar için, tabi ki pasaport engelinin kaldırılması için yeni bir mahkeme kararı gerekmektedir.

-Bu insanların kendi iradeleri dışında aylarca sevdiklerinden ailelerinden ayrı kalmalarını adil buluyor musunuz?

Acil durum Ohal, birçok insanın hayatına malolmuş ve yaralıların olduğu bir darbe girişiminden sonra alınan olağanüstü bir tedbirdir.

-Bu insanlar neden tutuluyor? Şu anda Türkiye'de Fetö diye adlandırılan terör örgütü olarak görülen Gülen hareketine yakın olduğundan mı şüpheleniliyor?

Bireysel vakalardan haberdar değilim.

-Neden İsviçre'li diplomatlar Türkiye'de tutuklulara konsolosluk koruması sunamyor?

Türkiye açısından bu kişiler sadece Türk vatandaşlarıdır.

-Türkiye'nin, Erdoğan'ı eleştiren Türkler topluluğunu yurtdışına çıkış yasakları ve diğer baskıcı önlemlerle sindirmek istediğine dair bir şüphe var. Bunun hakkında ne diyorsunuz?

Bu konu hakkında defalarca yorum yaptım. Bu doğru değil. Bu tür önlemlerin nedeni acil durum ohal idi.

-Yurt dışında yaşayan birçok Türk vatandaşı, şüpheli koşullar altında Türkiye'ye götürüldü. 2016 yazında, İsviçre soruşturmalarına göre, Bern'deki büyükelçiliğin iki üst düzey çalışanı, bir İsviçre-Türk girişimcinin kaçırılmasının planında yer aldı. Planlar uygulanmadı çünkü bir kişi çark ettiı. Bu konu hakkında ne diyorsunuz?

Türk Dışişleri Bakanlığı bu suçlamayı reddetti. Böyle bir kaçırmanın planlandığı hakkında hiçbir bilgimiz yok. Sadece medya haberlerini biliyoruz. Bu durumda, İsviçre yetkilileriyle bağlantıya geçmedik. Sadece Federal Savcılık Bürosunun araştırdığını biliyoruz.

-İsviçre Federal Savcılık, yakın zamanda adam kaçırma teşebbüsü iddiasıyla iki Türk diplomatını tutuklama emriyle arıyor.

Bununla ilgili herhangi bir bilgimiz yok. Sadece bir soruşturma olduğu doğrulandı. Bu suçlamayı tamamen reddediyoruz. Türk elçiliğinden hiç kimse bu tür eylemlerde bulunmadı. İsviçre makamları yararlı bir şeyler yapmak isterlerse, feto ve PKK faaliyetlerine katılanlara karşı hareket etmelidirler. Bu İsviçre hükümetine açık bir mesaj.

-Gazetemiz, iki Türk diplomatına karşı tutuklama emri olduğunu doğruladı.

Bu bilgiler bizimle paylaşılmadı. Bu tür iddiaları reddederiz.

-İki diplomatın bir mezarlıkta ve Zürih Oberland'da bir garajın önünde gizli toplantılara katıldığı kanıtlanmıştır. Orada ne yaptılar?

Bunlar medyadaki haberlerden başka bir şey değil.

'İsviçre makamları PKK eylemlerine katılanlara karşı hareket etmelidir."

-Mezarlık toplantısından resimler var.

Dosyamızda yok. Kanıt olduğuna inanıyorsanız, belgeleri bizimle paylaşmalısınız.

-Ve neden bu iki Büyükelçilik çalışanı İsviçre'den ayrıldı?

Bern'de Büyükelçilikteki görev süreleri planlanan şekilde sona erdiği için .

-Hala Türk devleti için çalışıyorlar mı?

Evet. Türkiye'de.

-Ancak haklarında resmi bir bilgi bulunmasına izin verilmiyor. Neden?

Güvenliklerini tehlikeye atmamak için belirli bilgileri vermem mümkün değil. İkisi de Türk Kamu idaresinde çalışmaya devam ediyorlar.

-Türkiye'ye göre, İsviçre’de çok sayıda PKK üyesi İsviçre'de yaşıyor. İsviçre’li makamları bu alanda çok az şey yaptıklarından dolayı eleştirdiniz. Neden?

İsviçre'den teröristleri birkaç davada iade etmesini istedik. Ama onlar reddediyor.

-İsviçre Devlet Demiryolu SBB‘de, PKK lideri Öcalan'ın reklamlarına yönelik bir tartışma var. Son durum nedir?

Evet, Zürih, Bern ve Basel'de "Free Öcalan" reklamları istasyonlara yerleştirildi. Öcalan bizim için bir terörist. Ücretli reklamların kaldırılabileceğini sorduğumuzda, İsviçre yetkilileri bunun mümkün olmadığını söyledi. İfade özgürlüğü varmış.

-Ve sonra?

Bir İsviçre-Türk Toplumu  daha sonra, PKK kurbanlarının anlatıldığı reklamları yayınlamak istedi. SBB reddetti. Kamu düzenini tehlikeye attığını söylediler. Bizim için bunlar çifte standarttır. Bu nedenle İsviçre Türk Toplumu, Zürih'teki bir mahkemede başvuru yaptı. Sorulduğu için söylüyorum. Ancak bir büyükelçimin misyonu, olumlu bir gündeme odaklanmak ve ikili ilişkilerimizi daha da yüksek bir düzeye çıkarmak.

-Bunu nasıl başarmak istersiniz?

İsviçre'de, ülkemizi, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı, büyükelçiliğimizi ve İsviçre'deki Türk topluluğunu hedef alarak olumsuz raporların haberlerin yayınlanmasından mutlu değiliz. Yanlış anlamaları ve diğer bilgi eksikliklerini gidermek açıklığa kavuşturmak için, bu tür röportajları vermekten her zaman mutluluk duyarız.

-İsviçre'deki Türkler, elçiliğinizde pasaportlarını yenileyemedikleri konusunda şikayet ediyorlar. Neden bu?

Pasaportlar acil durum nedeniyle engellendi. Ama bu önümüzdeki haftada bitecek.

-Almanya'da  sizin istihbarat servisi MIT'in önemli bir temsilcisi olduğunuz yönünde, Kürtçe ve Alman basında çıkan haberler var.

(Gülüyor) Ben de bunu okudum.

-Peki bu doğru mu?

Bu hayali bir kurgudur. Ben bir kariyerli diplomatım. Herkes özgeçmişimi okuyabilir.