AB devlet ve hükümet başkanlarının Türkiye'nin 7 Mart'ta sunduğu sığınmacı krizine köklü çözüm getirecek ve AB-Türkiye arasında işbirliğini güçlendirecek teklifini değerlendirip, bir anlaşmaya varmaya çalıştıkları AB Liderler Zirvesi'nin ilk günü sona erdi.

Lüksemburg Başbakanı Xavier Bettel, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, AB'nin teklife dair pozisyonu konusunda bir uzlaşıya varıldığını ve bunun sabah saatlerinde Başbakan Ahmet Davutoğlu'na sunulacağını belirtti.

SABAH BİR ARAYA GELECEKLER

AB kaynaklarından edinilen bilgiye göre, AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, AB Dönem Başkanı Hollanda'nın Başbakanı Mark Rutte, sabah saatlerinde Davutoğlu ile buluşarak, AB'nin tavrını ortaya koyacak. Eğer AB'nin teklifi, Davutoğlu tarafından kabul edilirse ortak bir açıklamayla anlaşma duyurulacak. Aksi halde Türkiye'nin itiraz ettiği noktaları görüşmek üzere AB liderleri öğle saatlerinde yeniden bir araya gelecek.

RUMLAR GERİ ADIM ATMADI

Zirve öncesi sızan taslak anlaşmada, Türkiye'ye istediğinden daha azı öneriliyordu. Taslakta bazı değişiklikler yapıldığı ancak Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin yeni fasıllar açılmasına getirdiği veto konusundaki pozisyonunu değiştirmediği belirtildi.

Ankara, üyelik sürecinin hızlandırılması için yeni fasılların açılmasında ısrar ediyor. Türkiye özellikle enerji (15. fasıl), yargı ve temel haklar (23. fasıl), adalet, özgürlük ve güvenlik (24. fasıl), eğitim ve kültür (26. fasıl) ve dış, güvenlik ve savunma politikaları (31. fasıl) olmak üzere 5 faslın daha açılmasını istiyor.

Buna karşın, Rum kesimi bu fasıllar üzerindeki vetosunu ancak Türkiye'nin liman ve havaalanlarını kendilerine açması halinde kaldırabileceklerini ifade ediyor.

Türkiye'nin "Türk vatandaşları için vizelerin en geç haziran ayı sonunda kadar kaldırılması yönündeki talebine" dair olarak da Ankara'nın öncelikle 72 şartı yerine getirmesi gerektiği dile getiriliyor.

Suriyeli sığınmacılar için harcanacak ek 3 milyar avronun ise ancak ilk fon bittiği zaman tahsis edileceği belirtiliyor.

TÜRKİYE'NİN TEKLİFİ

Türkiye, 7 Mart'taki teklifinde vizelerin en geç haziran ayı sonuna kadar kaldırılmasını, üyelik müzakerelerinde yeni fasılların açılmasını, yük paylaşımı altında Suriyeli sığınmacılar için harcanacak mevcut 3 milyar avroluk fona ilaveten 3 milyar avro daha sağlanmasını, Türkiye'ye gönderilecek her bir Suriyeli sığınmacı için Türkiye'den bir Suriyeli sığınmacının alınmasını istemişti.

Kaçakçılığı engellemek ve denizlerde ölümlerin önüne geçmek isteyen Ankara, bu maddelerin karşılığında, Yunan adalarındaki sığınmacıları geri almayı önermişti

Almanya Başbakanı Angela Merkel, Brüksel'deki AB Liderler Zirvesi'nde, Türkiye ile işbirliğini güçlendirmeyi ve sığınmacı krizini ele aldıklarını belirterek, “Türkiye ile bir anlaşmaya ulaşabilmemiz için tüm çabayı göstermemiz konusunda hemen herkes hemfikir” dedi.

Brüksel'deki zirvenin ilk gününün ardından basın toplantısı düzenleyen Merkel, “Bugün temel konuları kendi aramızda ele aldık. Tartışmalarımız genel olarak yapıcı bir atmosferde gerçekleşti. Türkiye ile bir anlaşmaya ulaşabilmemiz için tüm çabayı göstermemiz konusunda hemen herkes hemfikir” diye konuştu.

Türkiye'nin "AB'ye üyelik sürecinde yeni müzakere başlıklarının açılması, Türk vatandaşları için vize muafiyeti, Suriyeli sığınmacılar için ek mali yardım" gibi konuları, AB Konseyi Başkanı Donald Tusk'un cuma günü (bugün) Başbakan Ahmet Davutoğlu ile müzakere edeceğini anlatan Merkel, şöyle devam etti:

“Yarın (bugün) yapacağımız müzakereler çok kolay olmayacak. AB Konseyi Başkanı Donald Tusk'tan hepimizin isteği, çıkarların uzlaştırılması amacıyla yapılacak müzakerelerin sonuç odaklı olması oldu. Bu gece söyleyebileceklerim ya da günün bu ilk saatlerinde söyleyebileceğim şimdilik bunlar.”

AB zirvesinde genel olarak sığınmacı kriziyle ilgili alınan kararlara 28 üye ülkenin zirve sonuç bildirisinde yer verileceğini aktaran Merkel, bugün Türkiye ile yapılacak görüşmelerde anlaşma sağlanması durumunda da AB ile Türkiye arasındaki anlaşmaya ilişkin ortak bir bildiri yayınlanacağını kaydetti.

Almanya Başbakanı, Türkiye'nin önerileri çerçevesinde anlaşmaya varılması durumunda bunun hızlı bir şekilde uygulamaya geçirilmesi ve Türkiye'nin kaçak yollarla Avrupa'ya gitmeye çalışan Suriyeli sığınmacıları geri kabul etmesine karşılık, AB'nin de hızlı bir şekilde aynı sayıda Suriyeli mülteciyi Türkiye'den alması gerektiğini vurguladı.

Merkel, anlaşma sağlanması durumunda, AB ülkelerinin Türkiye'den Suriyeli sığınmacıları kabul etme konusunda, haftalar değil, günler içinde gerekli hazırlıkları ve süreçleri tamamlaması gerektiğinin altını çizdi.

Almanya Başbakanı, uygulamanın, Türkiye'nin Yunan adalarına geçen Suriyelileri geri kabul etmeye başlamasından sonra, günler içinde yaşama geçirilmesi gerektiğini ancak henüz bu konuda karar alınmadığını vurguladı.

AB'nin kaçak göçle mücadele ederken, uluslararası sözleşmelere uymaya da özen göstereceğine vurgu yapan Merkel, Yunan adalarına ulaşan her bir göçmenin durumunun, iltica hakkına sahip olup olmadığının tek tek inceleneceğini kaydetti.

Merkel, bu kapsamda Yunanistan'ın lojistik ihtiyaçları ve personel gereksinimi konularında AB üyesi ülkelerin destek sağlayacağını da sözlerine ekledi.